Miniony tydzień obfitował w wydarzenia, z których nieomal każde aż prosiło się o komentarz. Myślę, ze nie mam wyboru – podejmę ten trud i spróbuję – w miarę syntetycznie – do większości z nich odnieść się „z mojego punktu widzenia”.

Nie będzie to w układzie chronologicznym –  zajmę się najpierw tymi, które mnie najbardziej poruszyły.

Nie będzie chyba dla nikogo zaskoczeniem, ze zacznę od komunikatu na stronie MEiN z dn. 13 października: „Ogólnopolskie obchody Dnia Edukacji Narodowej 2022”, o którym dzień później zamieściłem informację, zatytułowaną „Minister z workiem 6171 medali i krzyży zasługi oraz jednym listem”. Stali czytelnicy OE wiedzą, że bardzo często stosuję ten „myk”, aby właśnie tytułem zasygnalizować mój stosunek do prezentowanych –  beż żadnych komentarzy redakcji – materiałów. Tak było i tym razem. Specjalnie zsumowałem liczbę osób nagradzanych w różnych formach, tylko w jednym roku, z tej jednej okazji – Dnia Edukacji Narodowej, gdyż  założyłem że mało komu będzie chciało się sumować liczby nauczycieli i pracowników nie będących nauczycielami, których zestawienie –  wg, rodzaju odznaczeń i nagród – przedstawiono w owym komunikacie MEiN:

Biorąc pod uwagę fakt, że wszystkich nauczycieli w Polsce jest – aktualnie – zapewne niecałe 600 tysięcy, że pracowników administracji i obsługi jest kilkanaście procent tej liczby – można stwierdzić, że co dziewiąty pracownik oświaty został w  jakiejś formie nagrodzony! Jeśli za rok będzie podobnie – na kilka tygodni przed wyborami – będzie to już znacząca liczba osób, które będą miały za co dziękować obecnej władzy. Jeśli pomnożyć to  tylko przez dwa (pełnoletni członkowie rodzin owych wyróżnionych), otrzymamy  kilkadziesiąt tysięcy wdzięcznych/kupionych wyborców…

Czytając informacje o owych beneficjentach tegorocznego Dnia Edukacji Narodowej, z satysfakcją odnotowałem fakt, że na stronie MEiN zamieszczono imiona, nazwiska i miejsca zatrudnienia wszystkich, którzy dostąpili  tego zaszczytu, że przyznane im Krzyże Zasługi, medale, honorowe tytuły i nagrody pieniężne odebrali podczas owej ogólnopolskiej gali.

Jestem na temat ujawniania danych osobowych nagradzanych nauczycieli szczególnie uczulony, gdyż przed pięcioma laty, także z powodu okoliczności związanych z nagradzaniem nauczycieli województwa łódzkiego z okazji Dnia Edukacji Narodowej, spotkałem się – jako redaktor „Obserwatorium Edukacji” – z odmową ze strony urzędniczki –  kierowanego wówczas przez pana Grzegorza Wierzchowskiego – Łódzkiego Kuratorium Oświaty, udostępnienia mi wykazu nauczycieli  odznaczonych i nagrodzonych z okazji DEN. Zainteresowanych tą historią odsyłam do relacji z owej uroczystości, oraz Felietonu nr 192. O tym dlaczego zostałem „wezwany pod rygorem” przez ŁKO.

Dodam jeszcze, ze będąc przekonanym, ze to ja mam rację wystąpiłem do Głównego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z zapytaniem, czy podanie nazwisk nauczycieli nagrodzonych przez ministra i kuratora jest w myśl obowiązującego prawa zabronione, oraz do Rzecznika Praw Obywatelskich z prośbą o interwencję  (jeżeli ta okaże się  zasadna) w sprawie potraktowania mnie przez Łódzkiego Kuratora Oświaty. GIODO odesłał moją skargę, uzasadniając, ze nie uiściłem wymaganej opłaty skarbowej (!), natomiast biuro RPO zajęło się sprawą, skierowało do ŁKO pouczenie, w wyniku czego pan Kurator Wierzchowski musiał spuścić z tonu i obiecać RPO, że już więcej w jego urzędzie nie będą tak postępowali.

Ale ja nie doczekałem się przeprosin…

Z ciekawości zajrzałem na oficjalne strony ŁKO i kilku, przypadkowo dobranych kuratoriów oświaty. I co takiego zobaczyłem? Okazało się że następca Grzegorza Wierzchowskiego – Waldemar Flajszer zezwolił na zamieszczenie jedynie  krótkiej, ale bogato  ilustrowanej zdjęciami relacji z uroczystości – bez żadnych nazwisk odznaczonych i nagrodzonych.

Podobną relację zamieszczono także na stronie Kuratorium w Szczecinie, ale już Kuratorium w Gdańsku w kilku przypadkach podało dane personalne odznaczonych. Ale okazało się, że nie ma w tej sprawie żadnej jednolitej dyrektywy ministerstwa, bo na stronie Kuratorium w Poznaniu zamieszczono imienne list wszystkich odznaczonych i nagrodzonych – TUTAJ

Wniosek: Kurator na urzędzie, sam decyduje jaka informacja będzie!

x           x           x

O liście ministra Przemysława Czarnka z okazji Dnia Edukacji Narodowej do „Szanownych Państwa Dyrektorów, Drogich Nauczycieli  i Wychowawców” nie będę pisał, bo tak obłudnego tekstu nie pamiętam, abym kiedykolwiek czytał….

x            x          x

Nie mogę przemilczeć owego dwugłosu doktorów o szkolnych testach wiadomości. Myślę, że każda z osób przedstawiających swój pogląd na temat szkolnych testów wiadomości ma rację. Bo dr Źylińska pisze krytycznie o testach, które są materiałem do wystawiania ocen szkolnych, zaś dr Tokarz broni testów wiadomości, jako formy diagnozy efektywności procesu uczenia się ucznia – dokonywanej w celu lepszego dostosowania metod nauczania/uczenia się, aby w przyszłości były tego lepsze efekty.

x           x           x

Nie mogę także zostawić bez moich „trzech groszy” w sprawie tekstu prof. Śliwerskiego, który zamieściłem w czwartek 13 października, w materiale zatytułowanym „Prof. Śliwerski o tym, że konserwatywna szkoła może być awangardowa”.

Naprawdę zaskoczył mnie tymi stwierdzeniami – nawet, jeśli to tylko cytaty z wypowiadanych na owym konwentyklu treści: „Można łączyć tradycję z nowoczesnością. Konserwatyzm może bowiem być awangardowy, afirmatywny, a nawet rewolucyjny.”. Istotą myśli konserwatywnej jest odbudowa w społeczeństwie etosu rycerskiego, posłannictwa na rzecz wspólnoty etycznej, narodowej. Naród karleje, gdy dominuje egalitaryzm, gdyż skutkuje on poniżaniem elit, ludzi wykształconych, przedstawicieli świata wysokiej kultury”.

Znamy się wszak już ponad 45 lat, wiem, ze przeszedł dość  meandryczną drogę w poszukiwaniu wartości, kto rytm mógłby być wierny – od kandydata do PZPR, poprzez  propagatora poglądów szwajcarskiego antypedagoga  Hubertusa von Schönebecaka,do obrońcy idei edukacji  demokratycznej, wolnej od przejściowych wpływów polityków.  Ale czemu nagle, w 68 roku życia, na dwa lata prze nieuchronną gilotyną przepisów pozbawiających  siedemdziesięciolatków prawa do piastowania jakichkolwiek funkcji w strukturach państwowych szkół  wyższych? Skąd taki post na blogu, promujący – moim zdaniem – niszowy nurt w świecie teoretyków wychowania, którzy od w październiku w 2014 spotkali się po raz ósmy, aby tym razem  przekonywać się wzajemnie, że „możliwe jest nowoczesne kształcenie niezależnie od tego, jaka ideologia jest preferowana przez centrum polityki oświatowej w wydaniu władz państwowych??

Że jest to towarzystwo, które od ośmiu lat debatuje corocznie wokół interesujących ich problemów – zobaczcie sami w załączonym wykazie tematów wszystkich Seminariów Polskiej Myśli Pedagogicznej – TUTAJ

Chyba, że jest to „przygotowanie artyleryjskie” do przyszłej kariery emerytowanego  prof. Śliwerskiego w jakiejś niepaństwowej, bardzo konserwatywnej uczelni….

Włodzisław Kuzitowicz

Nie spodziewałem się, że będę zmuszony do zaprezentowania moich poglądów, pozostających w antytezie do stanowiska kolegi Jarosława Pytlaka. Ale nie mogę nie skorzystać z szansy, jaką jest dla mnie cotygodniowy felieton, aby nie rozwinąć myśli, jaką zawarłem w komentarzu do tego, jak kolega Pytlak skomentował zamieszczony wczoraj na OE tekst Marii Wenke-Jerie,  opatrzony przez nią tytułem „Czy warto być prymusem?”

Jeśli ktoś z czytających ten felieton nie zna tamtego tekstu – proponuję teraz go przeczytać – TUTAJ

Jako że zamieszczam linki do wszystkich materiałów z OE na moim fb-profilu – nie musiałem długo czekać na komentarz – i był to komentarz właśnie od kolegi Jarka Pytlaka:

„Twierdzę, że tytułowa teza jest bzdurna! Posiadałem paski na świadectwach, ale nikt nie nazywał mnie prymusem. No i nie uważam się za przeciętnego człowieka. To zresztą bardzo ciekawa teoria – przeciętności ludzkiej. Najwyraźniej sformułowała ją osoba nieprzeciętna. Na pewno jednak nie mogła być prymusem.”..

Na takie dictum zareagowałem natychmiast:

„Wyjątek, potwierdzający regułę! A nie zawsze i nie w każdym środowisku słowo „prymus” funkcjonowało dla określenia „piątkowych” uczniów. A co do definicji „przeciętny człowiek”, nie szukając jej w GUS, proponuje Ryszarda Kapuścińskiego: https://lubimyczytac.pl/cytat/2422

‘Przeciętny człowiek nie jest specjalnie ciekaw świata. Ot, żyje, musi jakoś się z tym faktem uporać, im będzie go to kosztowało mniej wysiłku- tym lepiej. A przecież poznawanie świata zakłada wysiłek, i to wielki, pochłaniający człowieka. Większość ludzi raczej rozwija w sobie zdolności przeciwne, zdolność, aby patrząc- nie widzieć, aby słuchając- nie słyszeć’.”

Jarek zareagował na te słowa niezwłocznie:

„Smutna to definicja. Muszę zaakceptować autorytet, choć coś się we mnie buntuje. A wyjątków potwierdzających regułę osobiście znam bez mała setki. Żadna to reguła!”

Po tej replice pojawiły się jeszcze dwa komentarze – jeden popierający punkt widzenia Pytlaka, drugi – autorki tekstu zamieszczonego na OE  –  zobacz  –  TUTAJ

Odpuściłem sobie kontynuowanie tej wymiany poglądów na Fb, bo już wtedy postanowiłem szerzej wyłożyć powody mojego sprzeciwu – przede wszystkim wobec tych słów Jarka: „Twierdzę, że tytułowa teza jest bzdurna!” Przypominam, że owa teza, którą posłużyłem się w tytule materiału zamieszczonego na OE, była syntezą poglądów Marii Wenke-Jerie i tak została przeze mnie sformułowana:

Dlaczego z posiadaczy świadectw „z paskiem” wyrastają przeciętni dorośli?

Otóż – Kolego Jarosławie – nie uważam, podobnie jak autorka tekstu „Czy warto być prymusem?”, że bzdurą jest twierdzenie iż z posiadaczy świadectw „z paskiem” wyrastają przeciętni dorośli. Nie prowadziłem żadnych badań życiowych karier owych „posiadaczy”, ale podobnie jak Maria  Wenke-Jerie, już na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku, byłem członkiem komisji rekrutujących na studia pedagogiczne n Uniwersytecie Łódzkim, i mam podobne jak ona wspomnienia, że nie oni okazywali się w toku studiów wyróżniającymi się studentami.

Nie felieton jest najlepszą formą prowadzenia pogłębionych, merytorycznych wywodów nad potwierdzeniem swojej i obalaniem cudzej tezy.  Dlatego odsyłam do – moim zdaniem bardzo dobrego – tekstu Anny Wittenberg z 2013 roku, zamieszczonego na portalu FORSAL.PL, zatytułowanego „Prymusom dziękujemy: sukces na rynku pracy nie zależy od ocen na świadectwie”.

A przy okazji – Jarek napisał: Posiadałem paski na świadectwach, ale nikt nie nazywał mnie prymusem. Nie wchodząc w te konkretne okoliczności muszę stwierdzić, że jest to możliwe także dlatego, że określanie każdego posiadacza świadectwa „z (jednym) paskiem – biało-czerwonym – jest błędem, gdyż słowo „prymus” pochodzi z łaciny – powstało od liczebnika primus , co znaczy „pierwszy”. A przecież takich świadectw nawet w jednej klasie, bywa kilka, co nie znaczy, że wszyscy oni byli pierwszymi – oczywiście  według kryterium najwyższe średniej osiągniętych w tym roku szkolnym ocen.

A w sprawie oświadczenia: „nie uważam się za przeciętnego człowieka” – pełna zgoda. Człowiek-legenda, który już od 32 lat jest dyrektorem społecznej szkoły STO na Bemowie, który od lat prowadzi niezwykle poczytny blog „Wokół Szkoły”, nie mógł być na żadnym etapie jego życia „przeciętnym człowiekiem”. I w ogóle – masz racje Jarku – to bardzo niedobre określenie człowieka. Ale – niestety – bardzo często używane, także w dyskursach politycznych: „przeciętny Polak”, „przeciętny obywatel”, „przeciętny mieszkaniec miasta/wsi”, „przeciętny wyborca”…

I w „ostatnim słowie” tego felietonu oświadczam, że nie godzę się na postponowanie tekstu „Czy warto być prymusem?”,  ponieważ jego Autorka – słusznie – sprzeciwia się podtrzymywaniu w naszym systemie oświatowym mechanizmów uczenia się dla stopni, sprawdzianów, świadectw „z paskiem”, opowiadając się za tym nurtem, który głosi, że szkoła powinna  przygotowywać młodego człowieka do jego przyszłego życia, w którym – jak napisała Maria  Wenke-Jerie – osiągnie on sukces wówczas, gdy będzie się wyróżniał w jednej tylko dziedzinie.

Włodzisław Kuzitowicz

Źródło: www.archiwum.allegro.pl

Bodźcem, który uruchomił potok wspomnień o korzeniach mojej drogi do ról wychowawcy i pedagoga, ale i refleksji o podjętym tam problemie, stała się lektura posta prof. Bogusława Śliwerskiego, zatytułowanego „ Zdolni uczniowie szkół ponadopodstawowych w programach badawczych Uniwersytetu Łódzkiego”, który na blogu „Pedagog” pojawił się w piątek 30 września 2022 roku.

Zanim cokolwiek dalej przeczytacie – proponuję – zapoznajcie się z tym postem  –  TUTAJ

A na użytek tego felietonu przytaczam jeden fragment owego posta:

[…] W roku akademickim 2019/2022 do realizacji zgłoszonego przeze mnie tematu „Refleksyjny pedagog harcerski” w ramach powyższego programu zgłosiła się uczennica z I LO im. M. Kopernika w Łodzi. Anastazja Kowalska jako drużynowa zuchów postanowiła zgłębić problem: Wychowanie zuchowe między przeszłością a przyszłością. Aktualność modelu wychowania społecznego dzieci w wieku wczesnoszkolnym w świetle pedagogiki zuchowej Aleksandra Kamińskiego.

Wspólne analizy miały charakter teoretyczny, bowiem – jak się okazało – instruktorzy harcerscy słabo znają nie tylko historię ruchu harcerskiego i jego różne aplikacje także w systemie szkolnym, ale też dopiero dzięki transformacji ustrojowej w Polsce możliwe stało się dotarcie do źródeł z okresu międzywojennego i powojennego, które były objęte w czasach PRL cenzurą prewencyjną. Nie było do nich dostępu. […]

Polscy pedagodzy szkolni natomiast mało lub wcale nie znają eksperymentu pedagogicznego Aleksandra Kamińskiego, który uruchomił szkołę pracującą na modelu wychowania harcerskiego. […]

Pomijając błąd w określeniu roku akademickiego (zapewne powinno tam być 2021/2022), nie mogę nie odnieść się do stwierdzenia, że „instruktorzy harcerscy słabo znają […] historię ruchu harcerskiego, bo  źródła z okresu międzywojennego i powojennego […] były objęte w czasach PRL cenzurą prewencyjną.”

Otóż piszący ten felieton, urodzony w 1944 roku instruktor ZHP „w stanie spoczynku”, którego służba w tej organizacji zaczęła się jesienią 1960 (!!!) roku od założenia w peryferyjnej szkole podstawowej na Nowym Złotnie pierwszej na tym terenie drużyny zuchów, który jeszcze zanim pojechał do Centralnej Szkoły Instruktorów Zuchowych w  Cieplicach na kurs drużynowych, pierwsze zbiórki prowadził według wskazówek z zakupionego w „Czuj-Czynie” (to był taki sklep – w Łodzi na rogu ulicy Piotrkowskiej i Roosevelta, gdzie sprzedawano wszystko, co potrzebne harcerzom i instruktorom ZHP) poradnika autorstwa hm Aleksandra Kamińskiego pt. „Książka drużynowego zuchów”. Stąd wniosek, że po 1956 roku, po reaktywowaniu ZHP – w konsekwencji ustaleń tzw.  Zjazdu Łódzkiego – ówczesne władze partyjno-państwowe nie zabroniły wydania tego poradnika, który był nową edycją przedwojennej „Książki wodza zuchów”, autorstwa tegoż Aleksandra  Kamińskiego, wydanej w 1933 roku – wtedy pod takim właśnie tytułem.

Nie wiem jaki inni drużynowi i instruktorzy komend hufców i chorągwi harcerskich, ale ja i moi rówieśnicy mieliśmy dostęp do najważniejszych informacji o przedwojennym harcerstwie – jeśli nie ze źródeł pisanych (które, jeśli w księgarniach nie było ich wznowień, mieliśmy ich przedwojenne wydania od naszych starszych w stażu, przedwojennych lub tuż powojennych harcerzy – wtedy drużynowych,  komendantów hufców, komendantów  chorągwi,  z którymi spotykaliśmy się my –  powojenne pokolenie harcerzy) to z ich wspomnień i gawęd przy ogniskach…

Myślę, że pogląd prof. Śliwerskiego iż instruktorzy harcerscy słabo znają historię ruchu harcerskiego jest prawdziwy, ale w odniesieniu do współczesnej kadry tego Związku. I to jest taki paradoks dziejów, że w czasach gdy peerelowska władza – jak to pisze profesor – stosowała cenzurę prewencyjną na informacje o dorobku i metodyce przedwojennego harcerstwa – ja i moi rówieśnicy, a nawet młodsi od nas – tę wiedzę posiedliśmy. Najlepszym tego przykładem jest sam Bogusław Śliwerski, który mając w roku reaktywacji ZHP trzy latka, kiedy został drużynowym, dużo wiedział na ten temat. A przecież były to schyłkowe lata gomułkowszczyzny, czas wydarzeń „Marca‘68”. A wiedział od legendy łódzkiego harcerstwa –  nauczyciela w-f i druha harcmistrza Jerzego Miecznikowskiego, który w latach 1969–1977 był komendantem ośrodka „Słoneczni” w Hufcu ZHP Łódź-Bałuty, którego harcerzem, a potem instruktorem, był młody druh Bogusław.

Natomiast ci o których wspomina Śliwerski, to ci urodzeni i ukształtowani w III RP, mając niczym nieograniczony dostęp do wiedzy o przedwojennej historii Polski, także wiedzy historycznej o ich organizacji – słabo ją  znają. Dlaczego?…

A jeśli chodzi o aplikacje metodyki harcerskiej do systemu  szkolnego, to jest to oddzielny temat. Prof. Śliwerski w cytowanym tekście napisał: „Polscy pedagodzy szkolni […] mało lub wcale nie znają eksperymentu pedagogicznego Aleksandra Kamińskiego, który uruchomił szkołę pracującą na modelu wychowania harcerskiego”.

Być może nie wszyscy czytelnicy wiedzą jaki eksperyment miał on na myśli, dlatego śpieszę donieść, że mowa tam o zainicjowanym przez Aleksandra Kamińskiego, w okresie kiedy był kierownikiem Szkoły Instruktorów Zuchowych w Nierodzimiu (wsi k. Ustronia na Śląsku), eksperymencie pedagogicznym w Powszechnej Szkole Podstawowej w Mikołowie.

Opisał te działania sam Aleksander Kamiński w wydanej przez Wydawnictwo ZHP w 1948 roku książce „Nauczanie i wychowanie metodą harcerską”, a także w innej jego publikacji, wydanej przez PZWS w 1960 roku pt. „Aktywizacja i uspołecznianie uczniów w szkole podstawowej”.

Myślę, że w szanujących się bibliotekach uniwersyteckich książki te są dostępne, i tylko winą  nauczycieli akademickich jest to, iż polscy pedagodzy szkolni mało lub wcale nie znają tego eksperymentu.

 Na zakończenie wypomnę mojemu „młodszemu koledze z pracy”, wieloletniemu nauczycielowi akademickiemu Wydziału Nauk o Wychowaniu UŁ, od 1999 roku profesorowi Bogusławowi Śliwerskiemu, że nie dostrzega w tej sprawie „belki we własnym oku”. Bo miał on wszak okazję upowszechnić ten przedwojenny eksperyment Aleksandra Kamińskiego, polegający na zastosowaniu w metodyce nauczania szkolnego, najpierw w klasach I – III, a później także  klasach IV – VI . metod pracy zuchowej. Nie było to równoznaczne z przekształcaniem całej klasy w drużynę zuchową, a polegało  na zaadoptowanie do procesu nauczania formy zabawy, stosowanie – jako motywatorów – tzw. sprawności (ale nie tych, zdobywanych w drużynach zuchowych, tylko specjalnie stworzonych – „szkolnych”) i organizację pracy w mniejszych zespołach uczniowskich –  w „szóstkach”.

Miał on taką okazję,  kiedy redaktorzy przygotowywanej (myślę że z okazji 100 rocznicy urodzin prof. Kamińskiego”) pracy zbiorowej pod tytułem „Aleksander Kamiński i jego twórczość pedagogiczna. Dyskusja o przeszłości wobec teraźniejszości i przyszłości” – Ewa Marynowicz-Hetka, Henryka Kubicka i Mariusz Granosik – zaproponowali mu włączenie się do ich projektu z własnym opracowaniem. A on, zamiast przy tej okazji wydobyć z niepamięci tę innowację, przystał na zamieszczenie jego już wcześniej opublikowanego tekstu, zatytułowanego „Fenomen działalności i oporu w myśli pedagogicznej Aleksandra Kamińskiego i jego znaczenie dla współczesnego dyskursu pedagogiki krytycznej”.

x           x           x

I „na deser” –  nie mogę nie poszerzyć informacji o innowacyjnym programie Uniwersytetu Łódzkiego skierowanym do uczniów szkół średnich – „Zdolny uczeń – świetny student”. Profesor w swoim poscie napisał o dwojgu takich uczniach: uczennicy  z I LO im. M. Kopernika w Łodzi – Anastazji Kowalskiej i uczniu VIII Liceum Ogólnokształcącego w Łodzi – Minoo Bohatkiewiczu. Ale nie uznał za zasadne przekazanie pełniejszej informacji o całym projekcie.

Warto wiedzieć, że ten program, który jest realizowany od  2017 roku, miał  w tym roku swoją V edycję. Na stronie UŁ 11 lipca zamieszczono informację, z której możemy dowiedzieć się:

Źródło:  www.uni.lodz.pl

Na miejscu prof. Śliwerskiego zrobiłbym wszystko, aby kierownictwo Wydziału Nauk o Wychowaniu, kierownicy katedr i zakładów prowadzących pracę naukową i dydaktyczną w obszarze pedagogiki, zaczęli działać bardziej aktywnie w promowaniu tego projektu wśród uczennic i uczniów łódzkich – i nie tylko – szkół średnich, zainteresowanych studiami pedagogicznymi. Bo 5 ukończonych projektów na tym wydziale – z ogólnej liczby 170 w tej V edycji programu – to jest jedynie 3,5 proc….

Włodzisław Kuzitowicz

Będzie to felieton – już na wstępie uprzedzam – bardzo „wspomnieniowy” i bardzo subiektywny, gdyż temat który w nim podejmuję – XI Ogólnopolski Zjazd Pedagogiczny, który odbył się w dniach od 20 do 22 września na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, nie jest dla mnie jedynie jednym z wydarzeń w naszym edukacyjnym światku.

Bo było to wydarzenie, którego prawdziwym organizatorem jest Polskie Towarzystwo Pedagogiczne. A, choć już od dawna nie mam z nim nic wspólnego, to jednak dwukrotnie byłem jego członkiem. I to za każdym razem nie tylko jednym z wielu, opłacających wyłącznie składki…

A wszystko zaczęło się w owym pamiętnym roku 1981, w czasie, który bywa nazywany „karnawałem Solidarności”. Choć nadal rządził PZPR, na czele z generałem Jaruzelskim, to w efekcie „porozumień sierpniowych”, powstania NSZZ „Solidarności” w ludzi wstąpiła nadzieja, że może być inaczej, lepiej niż było dotychczas. Ja byłem wtedy już siódmy rok starszym asystentem w Zakładzie Pedagogiki Społecznej na UŁ. I właśnie wtedy z Warszawy przyszła informacja, że powstaje nowe stowarzyszenie pedagogów o nazwie Polskie Towarzystwo Pedagogiczne. Powstała grupa osób zainteresowanych przystąpieniem do niego, która na wiadomość, że w Warszawie odbędzie się zjazd członków – założycieli PTP – wybrała swoich delegatów. I w ten sposób, obok koleżanki dr Brygidy Butrymowicz – przewodniczącej naszego łódzkiego oddziału – zostałem wybrany delegatem na ten zjazd.

Odbył się on 24 kwietnia 1981 r. w Pałacu Staszica w Warszawie – siedzibie Polskiej Akademii Nauk. Niewiele już z tego wydarzenia pamiętam, ale jeden fakt stał się tym na trwale zapamiętanym. Otóż zgodnie z głównym celem zjazdu wybrano władze Towarzystwa. Na przewodniczącego Towarzystwa został wybrany prof. Mikołaj Kozakiewicz. Natomiast wszystko to odbyło się z moim bardzo czynnym udziałem i jest t potwierdzone moim podpisem. Bo zostałem wybrany do komisji skrutacyjnej, która liczyła oddane w tajnym głosowaniu głosy, a mój podpis figuruje na protokole potwierdzającym wybór prof. Kozakiewicza na prezesa PTP.

Tak potoczyły się moje dalsze losy zawodowe, że od września 1983 roku nie byłem już pracownikiem UŁ i dziś już dokładnie nie pamiętam do kiedy, formalnie, byłem członkiem PTP. Ale jednego jestem pewien, co potwierdza Wikipedia, że od I Walnego Zjazdu ustalono, iż Towarzystwo będzie harmonijnie łączyło w swojej działalności zadania naukowe i społeczne, przy czym istotną jego funkcją będzie „tworzenie pomostów między nauką i praktyką, między naukowcami i nauczycielami”.

Natomiast oddział łódzki istniał jeszcze jakiś czas – po przejściu kol. dr Brygidy Butrymowicz na emeryturę jego przewodniczącym został prof. Ryszard Więckowski, który w 1991 roku  został kierownikiem Katedry Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej na Wydziale Nauk o Wychowaniu  UŁ.

Po kilku latach, a konkretnie w 1993 roku, przeżyłem odrodzenie zainteresowaniem działalnością PTP. Stało się to pod wpływem mojego byłego „młodszego kolegi z pracy” – wówczas doktora tuż przed habilitacją – Bogusława Śliwerskiego. W tym czasie trwał renesans naszych kontaktów i współpracy. Opisałem to szczegółowo w Eseju wspomnieniowym „Między starymi a nowymi czasy WPW-Z – cz. II”.

Tutaj przypomnę jedynie, że latach 1988 – 1992 byłem dyrektorem Wojewódzkiej Poradni Wychowawczo-Zawodowej, że dr. Śliwerski współpracował ze mną w popularyzowaniu idei antypedagogiki i jej „proroka” – szwajcarskiego aktywisty „rewolucji w wychowaniu” –  Hubertusa von Schoenebecka. Powołaliśmy także (wspólnie) Polskie Stowarzyszenie Edukacyjne „Szkoła dla dziecka” i o mało nie założyliśmy – w ramach statutowej działalności tego stowarzyszenia – szkoły.

I na fali tego wzmożenia „załapałem się” z nim w dniach 10 – 12 lutego 1993 na historyczny, I Ogólnopolski Zjazd Pedagogiczny w Rembertowia. Wiodącym tematem tego, pierwszego w III RP wspólnego spotkania teoretyków i praktyków pedagogiki, było hasło: „Ewolucja tożsamości pedagogiki”. Doktor Śliwerski był już wówczas właścicielem własnego środka lokomocji – Fiata 126p, którym dotarliśmy za Warszawę do jakiegoś obiektu, zarządzanego przez MON.

Przewodniczącym PTP był już wtedy, od 4 lat, prof. Zbigniew Kwieciński. Jedyne co do dzisiaj pamiętam z tego zjazdu, to poruszające wystąpienie prof. Heliodora Muszyńskiego – twórcy system wychowawczego szkoły podstawowej w okresie gdy ministrem oświaty był Jerzy Kuberski, autora wiodącego podręcznika, na którym kształceni byli pedagodzy w polskich uczelniach – książki „Ideał i cele wychowania”. Oczywiście –  wychowania socjalistycznego!

Przeprowadził on tam publiczną samokrytykę, próbował usprawiedliwiać takie a nie inne ówczesne swoje przekonania i – tak to zapamiętałem – prosił o wybaczenie i prawo do dalszego uczestniczenia w polskiej pedagogice.

Ze strony XI Zjazdu dowiedziałem się, że ten dzisiaj 91-letni człowiek znalazł się w gronie członków komitetu naukowego tego zjazdu!

Czytaj dalej »

 Foto: www.facebook.com

Zajęcia w szkole COGITO w Poznaniu, działającej wg koncepcji Célestina Freineta.

Dzisiejszy felieton będzie rozwinięciem myśli, która stała się źródłem mojego pytania, jakie w środę skierowałem do uczestniczek spotkania w „Akademickim Zaciszu” – do nauczycielek praktykujących w swoich szkołach metodę nauczania wypracowaną przed prawie stu laty  przez twórcę „francuskiej szkoły nowoczesnej” (école moderne française) –  Celestyna Freineta

Oto to pytanie:

Ile – Waszym daniem – musi jeszcze upłynąć wody w Wiśle, zanim na nauczycielki/nauczycieli pracujących metodą Freineta inni przestaną patrzeć jak na „oświatowych Amiszów”?

Choć prowadzący to spotkanie prof., Leppert odczytał pytanie, to – musze ze smutkiem stwierdzić – zmienił jego sens, dodając od siebie: „Czujecie się takimi Amiszkami? Macie takie poczucie, że jesteście jakąś – w cudzysłowie – sektą”?     I to sprawiło, że koleżanki „frenetówki” odpowiadały na pytanie profesora, a nie na moje…

Natomiast swoją opinię w kwestii, której tak naprawdę dotyczyło moje pytanie wyraził obserwujący to spotkania na fanpage „Akademickiego Zacisza” – kol. Wiesław Mariański , który napisał w komentarzu: „180 lat”.

 Odpowiedź ta padła już pod pierwszą, z pośpiechu błędnie sformułowaną, wersją mojego pytania.

Tylko on jeden prawidłowo odczytał sens mojego – przyznam – prowokacyjnego pytania. A szkoda, bo miałem nadzieje, że koleżanki podejmą ten wątek, którego początkiem – zakładałem –  ono będzie. Natomiast nie zaskoczyła mnie taka właśnie odpowiedź Wiesława Mariańskiego, bo to co on na ten temat myśli wiedziałem już od listopada 2019 roku, kiedy zamieściłem na OE jego tekst – w materiale, zatytułowanym „Wiesław Mariański pyta, czy prędzej zmienimy energetykę, czy edukację”. To tam, już w pierwszym zdaniu napisał: „Proces zmian w energetyce jest bardziej zaawansowany, jest na wyższym poziomie, niż w oświacie powszechnej.” A dalej można tam przeczytać takie słowa: „Dominuje spontaniczność dobrych ludzi i dobrych serc. […] Kiedy zobaczymy pozytywne efekty trwających już zmian, dokonywanych od wielu lat przez wspaniałych entuzjastów? […] Po pierwsze, gdy zmiany w edukacji staną się zwyczajnym tematem rozmów zwyczajnych ludzi, jak zamiany klimatyczne czy smog. Po drugie, gdy edukacja licealna przestanie być czteroletnim kursem przygotowawczym do matury. Po trzecie, gdy absolwenci zmienionych szkół pojawią się w sferze publicznej i będą w niej mocno widoczni.”

Szkoda, że nie udała się moja prowokacja rozmówczyń środowego spotkania w „Akademickim Zaciszu” i nie doszło do podzielenia się z oglądającą to spotkanie „publicznością” ich przemyśleniami na temat szans przekonania większości nauczycielek/nauczycieli, ale także rodziców aktualnych i przyszłych uczniów, do odchodzenia od modelu postpruskiej szkoły w –  praktykowanej przez nie – formule modelu frenetowskiego.

Jednak tak naprawdę pisząc o postrzeganiu ich – nauczycielek szkół „frenetowskich” –  jak „oświatowych Amiszów”, miałem na myśli postrzeganie przez „masy nauczycielskie” każdej „odmienności” od dominującego modelu szkoły centralnie planowanej, służącej uzyskiwaniu abstrakcyjnych celów, mierzonych co do stopnia ich osiągnięcia procentami wyników na egzaminach po każdym etapie edukacji. O to samo zapytałbym na spotkaniu tych którzy pracują metodą planu daltońskiego, albo tych, kontynuujących idee Marii Montessori, nie zapominając o (prywatnych) szkołach waldorfskich, czy jeszcze rzadziej występujących w Polsce szkołach wzorowanych na szkole w Sammerhill, stworzonej w 1921 roku przez Alexandra Neilla w Leiston lub niewiele odbiegających od tamtego modelu szkołach, wzorowanych na  szkole Rudolfa Steinera – powstałej w 1919 roku w Stuttgarcie.

Bo mam takie – powstałe podczas wieloletniej „obserwacji uczestniczącej” – przekonanie, że znakomitej większości pracującym w polskich szkołach, zwanych często  (nomen omen) masowymi , nauczycielkom i nauczycielom  odpowiada taki „kolejowo-tramwajowy” system szkolny, w którym ktoś inny ułożył tory, wyznaczył stacje i przystanki, napisał rozkład jazdy, a do nich należy tylko otwieranie i zamykanie drzwi, a głównie – ruszanie i zatrzymywanie się tam,  gdzie i kiedy wyznaczono… A cały margines dla ich spontaniczności, to oceniane – wszak najczęściej bardzo subiektywne – według sześciostopniowej, cyfrowej skali.

I to ich miałem na myśli, pisząc o postrzeganiu wszystkich eduzmieniaczy jak Amiszów, czyli takich – w zasadzie  – nieszkodliwych odmieńców, funkcjonujących w swoich enklawach…

I tylko nadal dręczy mnie to pytanie: Ile to musi jeszcze upłynąć wody w Wiśle (mam nadzieję, że nie wyschnie), aby owi rewolucjoniści stali się zaczynem zataczających coraz szersze kręgi zmian w polskim systemie szkolnym???  Kiedy będą oni mieli takką siłę infekowania innych, jak wirus COVID – w jego kolejnych mutacjach?

Włodzisław Kuzitowicz

Za nami pierwszy „pełny” tydzień nowego roku szkolnego. Opierając się na wielu dostępnych w mediach informacjach można założyć, iż w znaczącym procencie szkół był to tydzień z tymczasowym planem lekcji. Ta tymczasowość jest skutkiem  nadal nieuzupełnionych braków kadrowych i po prostu – lekcje z niektórych przedmiotów nie ma kto prowadzić.

Ale  najtrudniejsze do zapełnienia i najbardziej dotkliwe braki występują w zespołach szkół zawodowych – w kategorii nauczycieli zajęć praktycznych, ale także teoretycznych przedmiotów zawodowych. Bo jaki inżynier-fachowiec zgodzi się przyjść z fabryki czy innego zakładu pracy i pracować w szkole za takie pieniądze? A byli nauczyciele tych szkół, dziś już emeryci, mają doświadczenie, ale czy wszyscy z nich są na bieżąco z nowymi technologiami?…

I czy to nie dziwne, że niemiłościwe nam panujące ministerstwo o nawie równie mylącej, jak nazwa partii która je powołała i która nominowała jego kierownictwo – Ministerstwo Edukacji i Nauki (MEiN) które powinno – adekwatnie do jego działalności – nazywać się Ministerstwem Indoktrynacji Katolicko-Narodowej (MIKN), zamiast zadbać o wysoko wykwalifikowaną kadrę nauczycieli, którzy w szkołach branżowych i w technikach mają nauczać zawodów przyszłości, całą parę skierowało w gwizdek wizji – rzekomego – udoskonalania bazy tego kształcenia?

Bo oto miniony tydzień przyniósł taką oto informację na oficjalnej stronie MEiN: „Innowacje w szkolnictwie branżowym”:

Wiceminister Marzena Machałek uczestniczyła w konferencji regionalnej „Innowacje w szkolnictwie branżowym”. Wydarzenie, które zorganizowała Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, było okazją do dyskusji na temat perspektyw rozwoju szkolnictwa branżowego i technicznego. Konferencja odbyła się w Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze. […]

Wiceminister Marzena Machałek zapowiadała także uruchomienie branżowych centrów umiejętności. Łącznie na terenie całego kraju powstanie 120 takich placówek. – W tych branżowych centrach umiejętności swoje działania będą łączyć szkoły, uczelnie i pracodawcy – mówiła.

[Źródło: www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/]

Zanim przejdę dalej i ukażę ów mityczny projekt w kontekście źródła jego finansowania, zwrócę Waszą uwagę na to kto w MEiN jest osobą odpowiedzialną za szkolnictwo zawodowe.

Otóż owa pani wiceminister Machałek, zanim ją partia awansowała na to stanowisko, była wicekuratorką na Dolnym Śląsku. Ale wcześniej pracowała w szkole podstawowej w Kamiennej Górze  jako… pani od polskiego. Bo jej podstawowym wykształceniem jest magisterium na polonistyce w Uniwersytecie Wrocławskim. Z ową Kamienną Górą wiążą ją także 4 lata pełnienia tam obowiązków burmistrza.

[Źródło:  www.pl.wikipedia.org/]

Teraz już nie będziecie dziwili się dlaczego owa konferencja „Innowacje w szkolnictwie branżowym” odbyła się w Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze.

Ale wracam do głównego wątku tego felietonu.

O owych branżowych centrach umiejętności po raz pierwszy można było przeczytać już 21 maja 2021 roku, kiedy to na posiedzeniu Podkomisji stałej do spraw kształcenia zawodowego Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży odbyła się dyskusja na temat wsparcia kształcenia zawodowego ze środków Unii Europejskiej w perspektywie finansowej 2021-2027 na poziomie krajowym i regionalnym oraz środków lokowanych w Krajowym Planie Odbudowy. To wtedy poinformowano, że z tych środków zostanie utworzona sieć branżowych centrów umiejętności, które będą one działały przy szkołach zawodowych lub centrach kształcenia zawodowego. Ich rolą ma być upowszechnianie uczenia się w rzeczywistych warunkach pracy, analiza zapotrzebowania na zawody i umiejętności w danej branży, podnoszenie kwalifikacji i przekwalifikowanie osób dorosłych, prowadzenie form uczenia się przez całe życie, pośrednictwo w nawiązywaniu współpracy biznesu ze szkołami i placówkami systemu oświaty, transfer wiedzy i technologii do edukacji.

[Źródło:  www.wartowiedziec.pl]

Po paru miesiącach – 3 sierpnia 2021 r. – na stronie MEiN zamieszczono prezentację, zatytułowaną „Branżowe centra umiejętności”. Dziwne, ale zniknęła ona z Internetu i wpisując w wyszukiwarkę ten tekst można przeczytać jedynie informacje „Fatal error”.

Także już w tym roku o owych mitycznych branżowych centrach umiejętności opowiadała  23 maja – któż by inny jak nie minister Marzena Machałek – podczas konferencji prasowej – gdzieżby jak nie w Zespole Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Kamiennej Górze,

I tylko jakoś cicho na temat finansowania owego cudownego leku na bolączki szkolnictwa zawodowego…

Ja uzupełnię tę lukę informacyjną  przypominając, że już w fazie ich projektowania podano, iż źródłem ich finansowania miał być Krajowy Plan Odbudowy. Ale  pieniądze KPO mają pochodzić  z Europejskiego Funduszu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Recovery and Resilience Facility – RRF).  Aby je otrzymać, Polska musi nie tylko podpisać umowę z Komisją Europejska, ale przedtem wypełnić wymogi, określane jako „kamienie milowe”…

I tak oto, obiecując nam przysłowiowe gruszki na wierzbie, uprawiając propagandę sukcesu,  pani Machałek i jej mocodawcy zaklinają  bolesną rzeczywistość szkolnictwa zawodowego.

Włodzisław Kuzitowicz

Screen z pliku www.youtube.com/

„Jeszcze będzie przepięknie” – ballada z repertuaru zespołu Tilt  

nagranie z koncertu w warszawskim teatrze Buffo

jesień 1996 rok

Pierwsza niedziela nowego roku szkolnego – siódmego już pod rządami ministrów, osadzonych na tym urzędzie przez „przewodnią siłę narodu” – partię o przewrotnej nazwie „Prawo i Sprawiedliwość”. Siódmy, bo rok szkolny 2015/2016 zaczął się jeszcze przed wyborami, a pierwsza pisowska minister – Anna Zalewska – objęła swój urząd dopiero 16 listopada 2015 roku.

Do jej „osiągnięć”, które na zawsze  zapisały się w historii polskiej oświaty, należą takie reformy, jak – przede wszystkim –  likwidacja gimnazjów i przywrócenie ośmioklasowych szkół podstawowych oraz przemianowanie zasadniczych szkół zawodowych na szkoły branżowe – co było w jej przekonaniu także reformą szkolnictwa zawodowego. I to jeszcze podczas jej rządów – 8 kwietnia 2019 roku –  rozpoczął się wielki strajk nauczycieli, w którym uczestniczyło 2/3 ogółu placówek oświatowych. To wtedy rządząca większość, aby – mimo tego – odbył się egzamin gimnazjalny, przegłosowała w Sejmie ustawę, która pozwalała, by w komisjach egzaminacyjnych zasiedli emerytowani nauczyciele oraz osoby niezatrudnione w oświacie, posiadające kwalifikacje pedagogiczne. Jak pokazała praktyka – byli to także księża katecheci, pracownicy kuratoriów, nawet ministerstwa, a zdarzało się też –  funkcjonariusze służby więziennej i strażacy.

W tej partyjnej sztafecie ministrów –  4 czerwca 2019 roku – pałeczkę przejął były nauczyciel historii w jednym z liceów w Białymstoku, były Marszałek Województwa Podlaskiego  – Dariusz Piontkowski. O czasie, kiedy zarządzał polską edukacją wiele napisać się nie da. On sam w wywiadzie dla „Gazety Prawnej” z 17 czerwca powiedział, że nie zamierza nic reformować. Chciał czy nie chciał – zapamiętane będzie, że to pod jego rządami nauczyciele gimnazjów żegnali ostatnich absolwentów tych zlikwidowanych  szkół. Warto też przypomnieć, że to on, już w lipcu, podczas konwencji programowej PiS w Katowicach, zapowiedział działania na rzecz dalszego ograniczania wprowadzania do szkół ideologii sprzecznych z polskim, chrześcijańskim systemem wartości. Widocznie Prezes nie miał jeszcze wtedy pomysłu na inną kandydaturę szefa oświaty, gdyż w nowym rządzie po jesiennych wyborach 2019 roku ponownie to jemu powierzono MEN.

Jednak długo nie nacieszył się  gabinetem w gmachu przy Al. Szucha, bo już 19 października 2020 roku musiał ustąpić miejsca (a właściwie
przesunąć się na stanowisko sekretarza stanu) obecnie nam panującemu doktorowi prawa konstytucyjnego, obdarzonego (były wątpliwości za co?) tytułem profesora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – Przemysławowi Czarnkowi.

A ten „koń” (zwany w szachach skoczkiem) jaki jest – każdy widzi. Nie tyle skacze, co podskakuje z – co chwila inną – jakąś błyskotliwą decyzją lub choćby wypowiedzią. I dzięki temu przejdzie do historii jako minister, którego w mediach było więcej niż Romana Giertycha – też prawnika z wykształcenia, o którym w czasie gdy był nie tylko ministrem edukacji, ale także wicepremierem, także było dużo w prasie, radiu i telewizji…

Dlaczego o tej pisowskiej „trójcy” ministrów tyle napisałem?

Abyśmy „ducha nie gasili”, bo nie ma nic wiecznego na tym świecie. Nawet Układ Warszawski, RWPG i sam Związek Radziecki też zniknęły z mapy Świata. Idą zmiany – wierzę, że na lepsze! Może jeszcze nie w tym roku szkolnym, ale po następnych wakacjach…

Po raz kolejny głoszę: niech tam, w Warszawie, minister – ten czy inny – dmie w tuby propagandowe o narodowo-katolickim uzdrawianiu polskiej szkoły, o wychowaniu „prawdziwego Polaka”, niech zamydla swojemu elektoratowi rzeczywisty obraz upadku systemu szkolnego w jego obecnej formule, niech wypuszcza kolejne podręczniki zakłamujące historię, niech głosi modernizację szkolnictwa milionami, przeznaczanymi na programy typu „Aktywna tablica”, „Mobilne Laboratoria Przyszłości” czy branżowe canta umiejętności – my wiemy swoje.

I MUSIMY robić swoje. Każdy u siebie, tam gdzie pracuje, w takim zakresie, w jakim jest to możliwe. Tak jak można uczyć w ramach nowego przedmiotu „Historia i Teraźniejszość” bez urzędowo zatwierdzonego podręcznika, jak można nie oceniać uczniów w cyfrowej, sześciostopniowej skali ocen, a dawać im w bardziej „ludzkiej” formie informacje zwrotne o postępach i brakach w ich wiedzy, tak w szkołach można „odsiewać” pisowską propagandę i  rozwijać uczniowskie predyspozycje, przygotowywać ich do wyzwań przyszłości.

Tak pracując doczekamy do WIELKIEJ ZMIANY! A ona nadejdzie – z woli owego suwerena, którym jest ogół Polek i Polaków z prawami wyborczymi, który nie składa się – w co wierzy kierownictwo PiS – w swej większości –  z bezmyślnych, łatwo poddających się manipulacjom, słabo wykształconych i potulnych owieczek, pouczanych przez pasterzy w sutannach…

Wierzcie – jeszcze będzie przepięknie, jeszcze będzie normalnie…

Cały tekst  piosenki pod tym tytułem – TUTAJ

Włodzisław Kuzitowicz

Ostania niedziela wakacji…  Przez chwilę pomyślałem: napisz coś o wakacjach. Jakiś „lekki” wakacyjny temat. Ale po głębszym zastanowieniu doszedłem do wniosku, że ja właściwie o niczym takim nie wiem, nie słyszałem, nie czytałem. Więc nie będą na siłę czegoś wyszukiwał, co okaże się na tyle mało ważne, że przez te dwa miesiące nie zaistniało w mediach w taki sposób, ze to zauważyłem i zapamiętałem.

I tylko jedna taka nietypowa, wakacyjna historia, prawie niezauważona przez media regionalne, nagle mi „zaiskrzyła” – nietypowe „półkolonie”, jakie zorganizowano w łódzkim „Rzemieślniku”. Oto fragment ze strony „Radia Łódź”::

NAUKA JĘZYKA POLSKIEGO

[…] Na półkoloniach zorganizowanych przez Zespół Szkół Rzemiosła przy Żubardzkiej prowadzone były lekcje polskiego. Dzieci oceniają nasz język jako dosyć trudny, ale ciekawy pod względem gramatyki.

Waleria we wrześniu rozpocznie naukę w szkole średniej i na pewno znajomość języka jej pomoże. Kirył, także z powodu słabej znajomości języka, musi poczekać z rozpoczęciem studiów.

Ale nie tylko potrzeba komunikacji była powodem zorganizowania półkolonii.

Te dzieciaki były u nas na kursie przygotowawczym i chciały przychodzić w wakacje, chodzi o zorganizowanie im czasu – tłumaczy Milena Cybulska-Rakoczy z Zespołu Szkół Rzemiosła.

Ze wszystkich przygotowanych propozycji dzieci i młodzież chętnie korzystają.

[Źródło: www.lodz.tvp.pl]

Zapewne byłbym zaskoczony taką informacją, gdyż spodziewałbym się raczej, że tego  typu półkolonie zorganizowała jakaś dobra szkoła podstawowa, ewentualnie liceum ogólnokształcące, ale że w Zespole Szkół Rzemiosła…  – gdybym nie wiedział kto jest dyrektorem tej szkoły. A od pięciu lat kieruję nią najbardziej „niestandardowy” dyrektor placówki oświatowej, jakiego miałem okazję poznać  podczas swojej dość długiej obecności w tym środowisku. Jest nim Marcin Józefaciuk – jak to któryś z dziennikarzy go określił – człowiek-orkiestra.

Foto: www.newsweek.pl/polska/

Dyrektor Marcin Józefaciuk na zdjęciu, którym redakcja Newsweeka zilustrowała artykuł, zatytułowany „Edukacja w Polsce? „Siedzimy w gó**** po kolana i udajemy, że wszystko gra”

Mogę sobie pogratulować, że już przed ponad trzema laty, gdy tylko dotarła do mnie informacja, że jedna z najbardziej konserwatywnych łódzkich szkół zawodowych ma od ponad roku nowego, młodego dyrektora – przeprowadziłem z nim wywiad, który zamieściłem na stronie OE  4 marca 2019 roku, opatrując go tytułem „Wywiad z młodym dyrektorem, który nie lubi garniturów, ale lubi biegać…”.  Tak zachęcałem czytelniczki i czytelników do przeczytani tego tekstu:

„Zapraszamy do lektury zapisu rozmowy z kolejnym trzydziestokilkulatkiem, który co prawda dyrektoruje Zespołowi Szkół Rolniczych już drugi rok, ale sami się przekonacie, że jest to wywiad nie tylko z młodym dyrektorem, zwolennikiem zmieniania szkoły z nauczającej na uczącą, ale przede wszystkim z nietuzinkową OSOBĄ… [Cały wywiad TUTAJ]

Wracając do owych półkolonii – można prześledzić ich przebieg na fejsbukowym profilu dyrektora Józefaciuka, z którego ja już wcześniej mogłem czerpać informacje o tej inicjatywie. Poniżej przytoczę jedynie kilka wybranych postów – zachęcając do klikania w dołączone linki, bo tam za każdym razem zobaczycie serwis zdjęć. A w ogóle do prześledzenia jego Fb:

28 lipca

W wakacje realizujemy projekt: „Wsparcie uchodźczej młodzieży z klas przygotowawczych w Zespole Szkół Rzemiosła im. J. Kilińskiego w Łodzi”, którego celem jest integracja i adaptacja uchodźców wojennych w wieku szkolnym z Ukrainy z trzech klas przygotowawczych w ZSR w Łodzi poprzez naukę języka polskiego, zajęcia rekreacyjne sportowe i wycieczki.

W ramach tego projektu nasi ukraińscy uczniowie byli juz w Aquaparku Fala.

Jutro wybierają się do Centrum Nauki i Techniki EC1 a 12 sierpnia do ZOO.

Jeżeli chcecie pójść z nimi to piszcie na prv.

„Projekt jest finansowany w ramach Programu „Wspieramy Ukrainę”, utworzonego przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności, realizowanego przez Fundację Edukacja dla Demokracji.”

[www.facebook.com/rzemioslolodz/]

2 sierpnia

Wakacje na półmetku, a my zaczynamy półkolonie dla ukraińskiej Młodzieży „Wakacje z Rzemiosłem”.

Pierwszy dzień spędziliśmy m.in. na kręgielni Król KUL

www.facebook.com/rzemioslolodz/]

 11 sierpnia

Jak ja kocham tych kolonistów ukraińskich. I zaczerpią papier i posprzątają i żółwia przybiją. Szkoda że już jutro koniec turnusu.

Od 16.08 drugi turnus. Oby był w połowie tak fajny.

No i kontynuujemy projekt zajęć języka polskiego dla młodzieży z Ukrainy. Jeszcze został tydzień z pięciu tygodni. Cudowne dzieciaki, które wytrzymują ze mną polski co dzień. Jutro przerwa w Orientarium w Łodzi.

[www.facebook.com/marcin.jozefaciuk/]

24 sierpnia

Ostatnie dni półkolonii w Zespole Szkół Rzemiosła.

Dzisiaj laser games

Jutro 2 godziny trampolin z trenerem

Pojutrze park linowy trasa wymagająca

A od września więcej wyjść i niespodzianek dla CAŁEJ szkoły i WSZYSTKICH jej uczniów.

[www.facebook.com/marcin.jozefaciuk/]

26 sierpnia

Co dobre szybko się kończy. Ostatni dzień półkolonii. Będzie mi Was brakowało  Dziękuję za wspólny czas.

[www.facebook.com/marcin.jozefaciuk/]

x          x          x

Zakończę ten „nibyfelieton” propozycją obejrzenia materiału filmowego z Marcinem Józefaciukiem, przygotowanego przez portal informacyjny TUŁÓDŹ, prowadzony przez Łódzką Organizację Turystyczną:

Człowiek – orkiestra, do tego dyrektor! Anglista, informatyk, wuefista i fizyk w jednym  –  TUTAJ

x           x          x

I jeszcze jedno uzasadnienie, dlaczego to Marcin Józefaciuk został bohaterem mojego ostatniego felietonu, nie tylko wakacyjnego, ale także całego roku szkolnego 2021/2022. Otóż jest on  – myślę że nie tylko dla mnie – symbolem tego, do czego doprowadził swoją polityką minister Czarnek. Kolega Marcin nie zmienił swojej, podjętej przed kilkoma miesiącami, decyzji o tym, aby nie przystępować do konkursu, aby powalczyć o drugą kadencję dyrektora w „Rzemieślniku”. A to oznacza, że  ostatnim dniem jego w dotychczasowej roli będzie środa 31 sierpnia, a od 1 września będzie w tej szkole nadal pracował, ale – ponownie – jako nauczyciel, ale tym razem nie tylko jako anglista „z pierwszego zawodu”, ale „multuprzedmiotowiec”!

POWODZENIA – MARCINIE!

Włodzisław Kuzitowucz

Nie – nie będę pisał o ministrze Czarnku. Nie będę także pisał o podręczniku do HiT-u i komentował zawartego tam „kitu”. Także o nowych regulacjach w prawie oświatowym, wchodzących w życie od 1 września, ani o tym czy będą czy nie będę nauczyciele strajkowali.

To co będzie tematem tego felietonu, zamieszczonego w przedostatnią niedzielę wakacji?

O tym, że mi smutno, że nie będę razem z innymi – w tym z prof. Leppertem i małżonkami Sowińskimi – w Toruniu na IV Kongresie Liderów Edukacji „Szkoła przemian”. Oni już wczoraj umówili się na dzisiejszy wieczór na spotkanie nad Wisłą, w pobliżu toruńskich bulwarów.

Nie będę tam z nimi, bo…  bo nie miałem „wolnych” 980 zł, bo – jak wiedzą wszyscy, którzy czytali zamieszczony wczoraj „Aneks” – nie mam samochodu (i prawa jazdy), którym mógłbym szybko o dowolnej porze tam dojechać, bo… bo stan mojego kręgosłupa (odcinek L-S) uniemożliwia mi dłuższe przebywanie w pozycji siedzącej –  a i z chodzeniem też mam problem – rwa kulszowa, choć już trochę zelżała, ale trzyma mnie już trzeci tydzień.

Skoro jest jak jest – jestem zmuszony już teraz i tutaj, nim jeszcze poznam treść referatu, który wygłosi tam prof. Roman Leppert nt. „Dlaczego system wypluwa najlepszych”, napisać co o tym myślę. I przypomnę, że przede mną zrobił to już w środę 17 sierpnia kolega Jarosław Pytlak na swoim blogu „Wokół Szkoły”.

Podzielam zaprezentowane tam jego stanowisko, że „Przyjęcie milcząco, że pozostają w zawodzie tylko słabi, jest absolutnie krzywdzące dla tych, którzy trwają w placówkach oświatowych, bo nie widzą dla siebie miejsca gdzie indziej lub po prostu nie potrafią go dostrzec. To nie jest dowód słabości w zawodzie nauczyciela.”

Jednak muszą dołożyć jeszcze coś od siebie. A piszę to jako ten, który po 12 latach kierowania (myślę, że z powodzeniem) dużym zespołem szkół zawodowych, po dwu latach od wygranego konkursu na trzecią pięcioletnia kadencje, na własne życzenie przeszedł (choć z żadnego powodu nie musiałem) na emeryturę. Wyjaśniałem tę decyzje na stronie OE już kilkakrotnie, ale teraz powtórzę jeszcze raz: bo miałem dość bycia „sługą dwóch panów” z dwu przeciwnych obozów politycznych (na zmianę – albo kuratorium było lewicowe, a miasto centroprawicowe, lub odwrotnie), bo nie czułem ani od jednych ani od drugich wsparcia dla szkolnictwa zawodowego. Ale…

Ale pewnie nie podjąłbym tej decyzji, gdybym nie miał alternatywy. Również  o tym pisałem już wielokrotnie – gdybym nie miał możliwości powrotu do mojej ulubionej roli wykładowcy w szkołach wyższych.

Oceniając dzisiaj moją decyzję sprzed 17-u lat mogę powiedzieć, że – w pewnym sensie – spełniam kryteria zakwalifikowania jej do kategorii „wyplutych przez system”. Jednak czy byłem w kategorii „najlepszych”? Ja bym tak siebie nie określił….

Jednak decydującym o odejściu ze szkoły było to, że miałem alternatywę, pod każdym względem lepszą, niż trwanie na dotychczasowym stanowisku. I z podobnych powodów odchodzili – z własnej woli – wymienieni przez dyrektora Pytlaka Nauczyciele Roku:

Przemek Staroń  – psycholog i kulturoznawca, zdobywca tytułu Nauczyciela Roku 2018., były już nauczyciel etyki i wiedzy o kulturze w II LO im. Bolesława Chrobrego w Sopocie – bo miał inne miejsca pracy i spełniania się: jako wykładowca na  Uniwersyteciecie SWPS – w Zakładzuie Psychologii Wspomagania Rozwoju i  w Szkole w Chmurze –  niepublicznej placówce edukacja domowa – od  szkoły podstawowej  do  liceum.

Dariusz Martynowicz – Nauczyciel Roku 2021, nauczyciel języka polskiego w Małopolskiej Szkole Gościnności im. Tytusa Chałubińskiego w Myślenicach, , zrezygnował z pracy w tej szkole, bo mógł zostać dyrektorem  Centrum Edukacji i Rozwoju PROGRESOWNIA w Warszawie –  niepublicznej placówka doskonalenia nauczycieli.

Jestem przekonany, że z podobnych pobudek Ewa Radanowicz – b. dyrektorka Szkoły Podstawowej w Radowie Małym, od lat znana jako liderka swojego zespołu nauczycielskiego,  pracującego  w tej wiejskiej szkółce nowatorskimi metodami  – od 2021 roku już tam nie pracuje. Została dyrektorką Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu UGiM w Goleniowie. Myślę, że gdyby nie mała wcześniej tej propozycji – nie zrezygnowałaby z pracy w Radowi Małym.

Przywołałem siebie oraz powyższe przykłady jako uzasadnienie mojego poglądu, że polski system oświatowy nie „wypluwa” najlepszych, ale przede wszystkim tych, którzy – albo  zostali nauczycielami z przypadku, z konieczności i po kilku latach pracy nie odnaleźli się w tym zawodzie, albo – po prostu – były to osoby z długim stażem i uprawnieniami do przejścia na emeryturę, którzy czuli się wypaleni. I – oczywiście – odchodzą z własnej woli, lecz nie są „wypluwani” ci, którzy mając inne możliwości samorealizacji i lepszego zarobku.

Natomiast w moim przekonaniu polska oświata ma inny, o wiele groźniejszy problem. Odpływ nauczycieli – z podanych powyżej powodów – był zawsze. Ale nigdy nie było takiej sytuacji, aby prawie nie było dopływu „świeżej krwi”. Bo teraz dla absolwentów szkół wyższych praca w szkole stała się najmniej atrakcyjną możliwością zatrudnienia się..

Ale  to już temat na oddzielne opowiadanie….

Włodzisław Kuzitowicz

We wczorajszym felietonie wspominałem dzień sprzed 60-u lat – 15 sierpnia 1962 roku, kiedy to w budynku XVIII LO w Łodzi uczestnik wojny polsko-bolszewickiej z 1920 roku, mój nauczyciel biologii – pan Antoni Jotko (repatriant z Wilna, absolwent Uniwersytetu im. S. Batorego), opowiadając swoje wspomnienia uczestnika tamtych wydarzeń, na wszystkie lata mojego życia utrwalił mi powód upamiętnienia tej daty, który to dzień od 1992 roku ma nazwę Dzień Wojska Polskiego.

Postanowiłem ten dzisiejszy dzień zaznaczyć na stronie OE w sposób, który będzie nawiązaniem do tamtej historii, a jednocześnie „okolicznościową” informacją z naszego, łódzkiego podwórka oświatowego.

Otóż przedziwnie potoczyła się historia mojej „osiemnastki”, noszącej wszak nadal imię Jędrzeja Śniadeckiego – profesora Cesarskiego Uniwersytetu Wileńskiego (taką nazwę nosił pod zaborem rosyjskim dawny Uniwersytet Batorego), który w tej roli zajmował się głównie chemią i biologią. Za „moich czasów” miało to symbolizować, że w tej szkole właśnie przedmioty przyrodnicze są tymi, do których przywiązuje się tam najwyższą wagę.

Minęły 43 lata i  w roku 2005, po raz pierwszy powstały tam klasy z programem policyjno – prawnym. Trzy lata później otwarta została także pierwsza klasa z programem wojskowym, a uczniowie zaczęli nosić mundury wzorowane na policyjnych i  wojskowych. Można więc powiedzieć, że za kilkanaście dni minie 14 lat, odkąd XVIII LO stało się miejscem (nie tylko) kultywowania tradycji Wojska Polskiego na co dzień, a nie tylko od święta.

Oto co tym profilu klasy mundurowej napisano na stronie szkoły:

„Młodzież wybierająca naukę w klasie mundurowej o profilu wojskowym może zdobywać wiedzę na dodatkowych lekcjach edukacji wojskowej, doskonalić umiejętności strzeleckie na szkolnej strzelnicy pneumatycznej, brać udział w zajęciach prowadzonych przez przedstawicieli różnych służb mundurowych. Szkoła współpracuje z Jednostką Strzelecką 4008. Wielu uczniów klas wojskowych jest członkiem tej organizacji i przechodzi szkolenie unitarne. Szczególną atrakcją dla uczniów klas wojskowych są wizyty w Jednostce Wojskowej w Leźnicy, podczas których poznają historię tej placówki, mają okazję porozmawiać z żołnierzami o ich codziennej pracy, a także trudnej służbie w Afganistanie. Młodzież może także obejrzeć specjalistyczny sprzęt wojskowy np. moździerz 97 mm, broń snajperską, armatę przeciwlotniczą. Dużo emocji wzbudzają zawsze „przejażdżki” rosomakiem czyli wozem bojowym. Uczniowie klas wojskowych podczas spotkań z żołnierzami zdobywają cenne informacje na temat rekrutacji do wojska, warunków pracy oraz specyfiki tej służby. Zapoznają się także z ofertą szkół mundurowych, np. WAT.” Źródło”

[Źródło: www.liceum18lodz.edupage.org/]

Dla zilustrowania jak tacy uczniowie prezentują się w murach szkoły i na boisku szkolnym zamieszczam kilka zdjęć, wybranych z bogatego zbioru na fanpage XVIII LO, ilustrującego ten mundurowy aspekt szkoły, w której przed laty spotkałem uczestnika Bitwy Warszawskiej i gdzie zdałem maturę:

I to jest taki mój sposób na zaznaczenia w „Obserwatorium Edukacji” dzisiejszego Dnia Wojska Polskiego

 Włodzisław Kuzitowicz