Wczoraj, w auli Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 19 im. Karola Wojtyły w Łodzi, odbyła się debata, pierwsza z cyklu czterech, zorganizowanych z inicjatywy Łódzkiego Kuratora Oświaty Grzegorza Wierzchowskiego, poświęconych zebraniu opinii środowiska dyrektorów szkół i innych placówek oświatowych na temat przygotowywanych przez MEN zmian w organizacji nadzoru pedagogicznego – ze szczególnym uwzględnieniem ewaluacji zewnętrznej.

Pierwsza część spotkania – w auli ZSP nr 19 zasiedli dyrektorzy szkół i innych placówek oświatowych z terenu m. Łodzi, i powiatów: łódzkiego wschodniego, kutnowskiego, łęczyckiego, brzezińskiego, pabianickiego i zgierskiego.

Łódzki Kurator Oświaty Grzegorz Wierzchowski

W  swym powitalnym wystąpieniu Kurator Grzegorz Wierzchowski wprowadził uczestników w problematykę debaty a następnie głos zabierali urzędnicy kuratorium, którzy zaprezentowali syntezę wiedzy (cytaty z ustawy i rozporządzenia o nadzorze)) na temat „Nadzór pedagogiczny i ewaluacja w świetle obowiązującego prawa”.

Oto program tej debaty

Ciekawym zabiegiem ze strony organizatorów było udzielenie głosu w pierwszej części spotkania dwojgu dyrektorom łódzkich szkół: pani Teresie Łęckiej – co miało swe uzasadnienie w fakcie, że jest dyrektorką szkoły-gospodarza tego spotkania, ale też panu Tomaszowi Dereckiemu – dyrektorowi XII LO im. Stanisława Wyspiańskiego. Zastanawia fakt, że z grona wszystkich dyrektorów łódzkich, ale też  szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych z powiatów, z których zaproszono jej uczestników,  już drugi raz w ostatnich tygodniach właśnie ten pan dostąpił takiego wyróżnienia: poprzednio także on wystąpił w ścisłym gronie panelistów „z urzędu” w panelu nt. „Bezpieczeństwo w szkole – interwencja czy proces wychowawczy?” podczas łódzkiej Debaty o Edukacji, jaką 11 kwietnia , w ramach ministerialnego cyklu 16. Debat Wojewódzkich, Łódzki Urząd Wojewódzki zorganizował w siedzibie Wydziału Prawa i Administracji UŁ. Powstrzymam się od relacjonowania tych wystąpień.

Po przerwie uczestnicy debatowali  nad dwoma zadanymi przez organizatorów problemami, pracując w w dwu grupach – w każdej z nich w innej formule:

W debacie prowadzonej w ramach Grupy I -między innymi – głos zabrała pani Agnieszka Góra – dyrektor SP Nr 37 w Łodzi.

Grupa I pozostała w auli i określono jej uczestnikom temat wypowiedzi – w mojej ocenie dość niefortunnie* – takimi słowy: „Nadzór pedagogiczny w świetle obowiązujących przepisów prawa”. Całe szczęście, że prowadząca tę część debaty wizytatorka KO zaapelowała, aby obecni zgłaszali chęć zabrania głosu i zgłoszenia postulatów w zakresie – ich zdaniem koniecznych – zmian w organizacji tego nadzoru  poprzez podniesienie ręki, i  będą to mogli zrobić do podanego im mikrofonu. Taka formuła swoistego Hyde Parku zaowocowała licznymi wnioskami.

Grupa II (a tak naprawdę dwie podgrupy, bo pracowały równolegle w dwu salach lekcyjnych, udostępnionych na ten cel przez dyrekcje ZSP Nr 19) skupiła się na problemie, sformułowanym przez organizatorów (także niezbyt szczęśliwie**)  jako „Ewaluacja jako forma nadzoru pedagogicznego”. W  tym przypadku osoby prowadzące tę formę zebrania opinii i wniosków, która w odróżnieniu od grupy I pracowała techniką pracy w małych zespołach, przygotowały dla nich  konkretne, szczegółowe tezy, jako wytyczne do wypracowania stanowiska grupy:

1.     Co należałoby zmienić w ewaluacji zewnętrznej:

– w wymaganiach państwa wobec szkół i placówek.

– w narzędziach badawczych,

– w procedurach dotyczących przebiegu i sposobu prowadzenia ewaluacji (przygotowanie ewaluacji, badanie w szkole/placówce, podsumowanie ewaluacji, rezultat ewaluacji – raport)

 2.   Które z wymagań powinno być stałym elementem ewaluacji problemowej.***

Trzecim etapem pracy było ponowne spotkanie wszystkich uczestników w auli i zaprezentowanie zgłoszonych wniosków. Musimy poczekać – może Łódzkie Kuratorium Oświaty je upowszechni na swej stronie internetowej – do chwili zamieszczenia tej relacji tego nie zrobiono.

  *Określenie obszaru debaty słowami „Nadzór pedagogiczny w świetle obowiązujących przepisów prawa” w żaden sposób nie inspiruje do zgłaszania  uwag do stanu aktualnego tego prawa i wniosków co do zmiany istniejącego stanu rzeczy, gdyż jest po prostu stwierdzeniem faktu. Jest to tym bardziej nieszczęśliwe sformułowanie, gdy się zważy fakt, iż Polacy przerabiają aktualnie przyśpieszony kurs nauki o prawie – przy okazji zakusów koalicji rządzącej wobec Trybunału Konstytucyjnego i głoszonych przez opozycję haseł, że prawo jest po to, aby je przestrzegać, a nie przy nim „majstrować”. Ciekawe, że w opublikowanym 10 maja zaproszeniu na tę debatę znalazło się inne, o wiele bardziej trafne, sformułowanie tego problemu: „Czego oczekują dyrektorzy szkół i placówek od nadzoru pedagogicznego?”

  **Również nie zakreśla  pola do debaty sformułowanie, zawarte w zdaniu: „Ewaluacja jako forma nadzoru pedagogicznego”. Tak można zatytułować wydawnictwo, które jest poradnikiem o tej formie nadzoru pedagogicznego, a nie prowokować przybyłych na debatę do zgłaszania uwag krytycznych i postulatów niezbędnych zmian i ulepszeń. Także i w tym przypadku zaproszenie z 10 maja zawierało lepiej określony problem do debaty: „Co należy zmienić w ewaluacji?”

***”Które z wymagań powinno być stałym elementem ewaluacji problemowej” – sformułowanie to, będące pytaniem (pozbawione jednak w oryginale – na  rozdawanych przez osoby prowadzące kartkach, znaku zapytania) – prawdopodobnie w założeniu organizatorów debaty miało spowodować uzyskanie informacji od dyrektorów szkół/placówek, które z wymagań ewaluacji całościowej (odstąpienie od  której zapowiada ministerstwo) powinny być uwzględniane w każdej ewaluacji problemowej – bez względu na to jakiego problemu/obszaru  pracy szkoły/placówki owa ewaluacja  dotyczy.

Tekst i zdjęcia

Włodzisław Kuzitowicz