Przed tygodniem tak zapowiedziałem kolejny odcinek „Refleksji starego praktyka o szkole”:

 

Za tydzień będzie o tym, że „w kupie jest siła”, czyli że nikt nie musi i nie powinien czuć się osamotniony w swych zamiarach nowatorskiego działania. Opowiem gdzie można się zgłaszać, u kogo szukać porady i wsparcia, czyli innymi słowy – PANORAMA EDUKACYJNYCH ŚRODOWISK PROGRESYWNYCH.

 

Z własnego doświadczenia wiem, że w każdym działaniu, a szczególnie takim, które wykracza poza przyjęte w danym środowisku normy i zwyczaje, które zakłóca „naszą małą stabilizację” i staje się wyzwaniem dla innych, ważną rolę odgrywa poczucie, że nie jest się samotnym w swoich dążeniach, że to co chcę robić znajduje potwierdzenie w działaniach innych podobnie myślących, u których mogą znaleźć nie tylko wsparcie duchowe, ale i konkretne porady w sytuacjach dla mnie nowych i trudnych.

 

Taka właśnie motywacja, aby ułatwić wszystkim, którzy już to robią, albo którzy przymierzają się, aby do tego ruchu dołączyć,  towarzyszy mi przy redagowaniu tej „Panoramy edukacyjnych środowisk progresywnych” Długo poszukiwałem określenia, które zawierałoby w sobie te wszystkie cechy, które charakteryzują owe, tak różnorodne w oferowanych treściach, formach działania i posiadanym dorobku te fundacje, stowarzyszenia, nieformalne środowiska i osoby prywatne, które składają się na tę prezentacje. Uznałem, że przymiotnik „progresywny” będzie tu najbardziej oddającym istotę tych wszystkich inicjatyw i działań, bo „progresywny”  oznacza „rozwijający się, wzrastający, postępowy, rozwojowy,  nastawiony na rozwój”. (Źródło: ONET. Portal Wiedzy)

 

Tyle wstępu. Czas na zaprezentowanie tej panoramy „progresywistów”. Kolejność w jakiej będę prezentował jej elementy jest moim subiektywnym wyborem, co nie znaczy, że nie starałem się w tym wprowadzić jakiś porządek. Jego głównymi wyznacznikami są: chronologia i siła oddziaływania na środowisko nauczycielskie.

 

 

Obie te cech każą mi przedstawić jako pierwsze Centrum Edukacji Obywatelskiej. Ta fundacja, zarejestrowana w Polsce w 1994, posiadająca status organizacji pożytku publicznego, przeniosła przez te wszystkie lata atmosferę i wiarę w sens pozytywnego działania z pierwszych lat polskiej transformacji. Jej dobrym duchem i liderem od początku jest dr Jacek Strzemieczny – współzałożyciel i prezes zarządu. Aby podkreślić, że nie jest to „czysty teoretyk”, ani „człowiek znikąd” dodam, że w latach 1980–89 był on dyrektorem  przedszkola i Ośrodka Rozwoju Umiejętności Wychowawczych przy PTP, a w  latach 1989–1994 był dyrektorem Departamentu Kształcenia i Doskonalenia Nauczycieli w Ministerstwie Edukacji Narodowej.

 

Oto jak CEO informuje na oficjalnej stronie internetowej o swojej działalności (fragmenty):

 

     Pracujemy z dyrektorkami i dyrektorami wszystkich typów i poziomów szkół na rzecz zmian podnoszących efektywność prowadzonego w nich nauczania i wychowania, w tym wprowadzania i rozwijania oceniania kształtującego, metody projektów, samorządności uczniowskiej.[…]

     Propagujemy wprowadzanie oceniania kształtującego do pracy szkoły i wspieramy współpracę nauczycieli w zespołach. Z realizowanych tam programów najbardziej znanym jest program Szkoła Ucząca Się. W okresie 16 lat objął swoimi bezpośrednimi działaniami ponad 3000 szkół

     Zorganizowano szkolenia dla blisko 100 tys. nauczycieli i dyrektorów. Większość szkół uczestniczących w programie znajduje się w miejscowościach do 20 tys. mieszkańców.

 

Polecamy jeszcze ten fragment:

 

Uważamy, że dzisiejsza szkoła wymaga:

>Zwiększenia koncentracji na uczeniu się uczniów i służącej mu poprawie metod nauczania

>Szerszego stosowania oceniania kształtującego, pomagającego nauczycielom lepiej nauczać, a uczniom lepiej się uczyć

>Wprowadzania systemu zapewnienia jakości opartego o profesjonalizację, w tym refleksję i umożliwiające ją skuteczne praktyki pracy i współpracy nauczycieli..

 

O tym i o bardzo wielu innych programach można dowiedzieć się z oficjalnej strony CEO  –  TUTAJ

 

 

 

 

Drugim zorganizowanym środowiskiem, które w formule stowarzyszenia zrzesza głównie dyrektorów szkół i przedszkoli jest Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty. Ta zarejestrowana w 2002 roku organizacja zrzesza ok. 5000 członków rzeczywistych, ma 9000 korespondentów oraz 32 000 czytelników „wchodzących” na prowadzone przez nich strony internetowe.

 

Unikatową formułą wsparcia jest prowadzone przez stowarzyszenie internetowe forum dyrektorskie. Tak piszą o nim jego organizatorzy: Stanowi doskonałą platformę wymiany doświadczeń praktyków zarządzania oświatą. Co dzień tysiące dyrektorów czytają wieści, dowiadują się o nowych obowiązkach, pytają innych o poradę i pomagają sami. Poznajemy tu przyjaciół z całego kraju. Dzięki OSKKO dyrektor nie jest sam.

 

OSKKO to także organizator Międzynarodowych Kongresów Zarządzania Oświatą, w których uczestniczy rokrocznie około 1000 osób. Relacjonowałem na stronie OE trzy ostatnie, które odbyły się:

 

w Łodzi (2014), we Wrocławiu (2015) i w Gdańsku (2016), Na OE zapowiadałem przygotowywany na wrzesień w Krakowie XII Kongres Zarządzania Oświatą.

 

Od 2004 roku członkowie OSKKO spotykają się wiosną na dorocznych Ogólnopolskich Konferencjach Kadry Kierowniczej Oświaty  – przez wiele lat odbywały się one w Zespole Szkół Rolniczych w Miętnem.

 

Zachęcam do wizyty na oficjalnej stronie OSKKO   –   TUTAJ

 

Jako trzecie zaprezentuję środowisko, które dało się poznać jako „Budząca się Szkoła”.  Jest to ”oddolna inicjatywa” grupy nauczycieli i pedagogów, stawiających sobie za cel szukanie nowego modelu szkoły, która będzie lepiej odpowiadać potrzebom uczniów w XXI wieku. Projekt powstał w 2007 z inicjatywy Margret Rasfeld, dyrektorki jednego z berlińskich gimnazjów. W Polsce pierwsze spotkanie założycielskie ”Budzącej się Szkoły” obyło się grudniu 2014 roku w Konstancinie-Jeziornej. Oto co o celach im przyświecających napisali sami liderzy tego ruchu:

 

Budząca się Szkoła jest zaproszeniem do stworzenia sieci szkół, które będą oddolnie zmieniać edukację. Ale najpierw musimy uwierzyć, że to my: nauczyciele, uczniowie, dyrektorzy i rodzice możemy decydować o tym, jak będą wyglądać i funkcjonować nasze szkoły. To my wiemy najlepiej, co powinno być zmienione, co ułatwia, a co utrudnia wspieranie rozwoju uczniów. Nie ma jednego dobrego modelu, a proces zmian nigdy nie będzie zakończony. Jest to więc zaproszenie do nigdy niekończącej się podróży. Szkoły wciąż od nowa trzeba dostosowywać do potrzeb zmieniającego się świata. Nie ma powodu, by dzieci w XXI uczyły się w taki sam sposób, w jaki uczyli się nasi dziadkowie. Dzisiejszą kulturę strachu i rywalizacji powinniśmy zastąpić kulturą współpracy, szacunku i dialogu. [Źródło:www. sp81lodz.edu.pl/budzaca-sie-szkola]

 

Na stronie „Obserwatorium Edukacji” można znaleźć kilka relacji i informacji o działaniach BSSz. Polecamy zwłaszcza relację z Konferencji ”Od kultury nauczania do kultury uczenia się (4 października 2016 r.) i konferencji, „Ze szkolnej ławki w świat… Od kultury nauczania do kultury uczenia się” (16.03.2017r.), której głównym organizatorem było co prawda pabianickie  Stowarzyszenie „RAZEM DLA DZIECI”, ale podczas której „Budząca Się Szkoła” odpowiadała za bogaty blok programowy – w nim wykład dr Marzeny Żylińskiej.

 

 

 

 

Polskie Stowarzyszenia Montessori – to kolejny adres, pod którym można szukać inspiracji i wsparcia. Zostało ono zarejestrowane w 1994 r., a jego siedzibą jest Łódź.  Aktualnie istnieją  trzy oddziały Stowarzyszenia: w Łodzi, Gorzowie Wlkp. i Lublinie. Na czele zarządu – jako prezes – stoi dr Małgorzata Miksza – zatrudniona w Zakładzie Pedagogiki Filozoficznej Uniwersytetu Łódzkiego. Oto jak władze stowarzyszenia określili cele, które im przyświecają:

 

Celem PSM jest kultywowanie i rozwój pracy pedagogicznej zgodnej z teorią Marii Montessori, pogłębianie wśród członków Stowarzyszenia znajomości koncepcji pedagogicznej M.Montessori, kształcenie i doskonalenie nauczycieli i wychowawców montessoriańskich, upowszechnianie idei M. Montessori wśród wszystkich zainteresowanych, inicjowanie i wspieranie organizacji szkół i placówek typu montessori oraz wspieranie działań innych osób i instytucji zmierzających do celów zgodnych z zadaniami Stowarzyszenia. [Źródło: www.montessori-centrum.pl]

 

Polskie Stowarzyszenia Montessori organizuje także konferencje, na których podejmowana jest problematyka popularyzowanych przez  to środowisko metod pracy z dzieckiem. Piąta, jubileuszowa konferencja w ramach Polskich Dni Montessori odbyła się w Łodzi w dniach 02 – 04 czerwca 2017 r. [Relacja  –  TUTAJ]

 

 

Skoro poinformowałem o środowisku popularyzującym idee włoskiej lekarki Marii Montessori, nie mogę nie dołączyć do tej panoramy informacji o ośrodkach, upowszechniających zbliżone do tamtych idee indywidualnej pracy uczniów i zerwania  z tradycyjnym systemem klasowo-lekcyjnym, który – tym razem za oceanem, bo w amerykańskim mieście Dalton przez Helen Parkhurst – nauczycielkę, która w 1922 roku opublikowała książkę „Wykształcenie wg planu daltońskiego” („Education on Dalton Plan”)

 

 

 

Aktualnie w Polsce działa „Polskie Stowarzyszenie Dalton”, które w swym statucie zapisało, że jego celami są: promowanie edukacji według planu daltońskiego, kształcenie i doskonalenie nauczycieli w zakresie edukacji według planu daltońskiego, inicjowanie i wspieranie placówek oświatowych (przedszkoli i szkół) daltońskich oraz działalność informacyjno-publicystyczna i wydawnicza.

 

 

Od niedawna bardzo aktywnie działa także portal Plandaltoński.pl Oto co jego redaktorzy napisali:

 

Strona ma charakter informacyjny a jej podstawowe zadanie to promowanie idei pedagogiki planu daltońskiego i prowadzona jest w oparciu o prywatne środki.  Czytelnik znajdzie tu relacje z wydarzeń w Polsce i za granicą, których elementem wspólnym jest Dalton Plan. Będziemy starali się na bieżąco informować o konferencjach i szkoleniach oraz ułatwiać dostęp do materiałów zawierających wiedzę z tego tematu.[Źródło: www.plandaltonski.pl]

 

W ścisłym związku (także małżeńskim) z tym portalem działa „Gabinet terapii „Pod skrzydłami Anny Sowińskiej” 

 

 

Trzeba jeszcze dodać, że w internecie można także znaleźć jeszcze jedną stronę poświęconą pracy według Planu Daltońskiego. Nazywa się ona  „Portal Edukacyjny”  i można tam we wstępie przeczytać takie zdanie:

 

,,W jaki sposób wykorzystać trzy filary planu daltońskiego (samodzielność , współpraca , odpowiedzialność) w codziennej pracy edukacji wczesnoszkolnej?”

 

 

A teraz już w bardziej syntetycznej formule poinformuję o stronach internetowych, na których można także szukać inspiracji i wskazówek w interesującym nas obszarze upodmiotawiania i aktywizowania uczniów.

 

 

 

Portal EDUNEWS.PL, opatrzony  w wyszukiwarce gogle takim komentarzem: „Portal o nowoczesnej edukacji – dla nauczycieli i edukatorów oraz osób uczących się”. Można tam przeczytać artykuły takich autorów, jak Witold Kołodziejczyk Jarosław Pytlak, czy Marcin Polak i wielu innych autorek i autorów.

 

 

Portal  Juniorowo – Wszystko o dzieciach w wieku szkolnym. Obok bogatej oferty wskazówek pod takimi zakładkami jak: Edukacja, Wychowanie i rozwój, Nastolatki, Rodzicowo, znajdziecie tam obszerne informacje o jeszcze jednym burzycielu tradycyjnej szkoły – André Sternie, który nigdy nie chodził do szkoły, a który przekonuje, że zabawa jest najskuteczniejszym narzędziem do uczenia się, a rozwój dziecka leży w jego naturze. [Źródło: www.juniorowo.pl]

 

 

 

Blog grupy Superbelfrzy RP – eduzmieniaczy. Jest to otwarty blog społecznościowy poświęcony niezależnej publicystyce oświatowej. Jego twórcy zapraszają do współpracy wszystkie osoby, którym bliska jest idea wolnej edukacji, chcą swobodnej wymiany myśli, pomysłów i  doświadczeń edukacyjnych. Grupa Superbelfrzy RP funkcjonuje od ponad czterech lat na Facebooku [Źródło:www.superbelfrzy.edu.pl]

 

 

Kolejnym, będący miejscem rozpowszechniania antykonserwatywnych poglądów na edukację, jest blog, będący elementem „większej całości” pod nazwą  „Wokół Szkoły- kwartalnik pedagogiczno-społeczny Jarosława Pytlaka”. Oto fragment tekstu, w którym Autor tak napisał o sobie:

 

W latach 2009-2015 głęboko zaangażowany krytyk „reformatorskich” działań trójcy pań minister: Hall – Szumilas – Kluzik-Rostkowskiej. Aktywnie zwalczał pomysł posłania sześciolatków do polskiej szkoły, pleniącą się testomanię oraz jedyny-słuszny podręcznik do kształcenia zintegrowanego. Obecnie równie zaangażowany krytyk poronionych pomysłów pani minister Zalewskiej, które utwierdzają go w przekonaniu o palącej potrzebie zamknięcia na cztery spusty pewnego gmachu przy warszawskiej Alei Szucha. [Źródło:http://www.wokolszkoly.edu.pl/o_autorze.html]

 

 

 

Pozostały jeszcze czasopisma, których zawartość może także stanowić inspirację lub wzmocnienie własnych działań innowacyjnych. Oto one – w chronologicznej kolejności ich powstawania:

 

 

 

 

„Edukacja i Dialog” – miesięcznik wydawany przez Społeczne Towarzystwo Oświatowe.  Ukazuje się od 1985 roku. Jej pierwszym redaktorem naczelnym był prof. Julian Radziewicz, a sekretarzem redakcji  Stanisław Więckowski. Obecnie pismem kieruje Witold Kołodziejczyk. Pismo posiada swoją wersje internetową: Edukacja-Internet-Dialog.

 

Oto jak sformułowano tam cele redakcji:

>Naszą misją jest wykreowanie nowej świadomości w postrzeganiu wizerunku nauczyciela  –  lidera edukacji przyszłości.

>Stawiamy na Social Networking w edukacji. Blogi, E-Video, E-learning, web 2.0 – to nowe terminy opisujące portal.

>Nasze działania zmierzają do zbudowania aktywnej społeczności. W tym celu wykorzystujemy także już funkcjonujące społeczności skupione wokół: Naszej-klasy, Goldenline, Wykop, Youtube, Digg, Eioba, Facebook, MySpace, Twitter. [Źródło: www.edukacjaidialog.pl]

 

 

 

 

 

 Dyrektor Szkoły. Miesięcznik kierowniczej kadry oświatowej. Ukazuje się od 1994 roku. Stanowi kompendium wiedzy z zakresu zarządzania, prawa, finansów, polityki oświatowej oraz pedagogiki  i jest adresowany do kadry kierowniczej oświaty w samorządach, kuratoriach, szkołach, przedszkolach i innych placówkach oświatowych. To forum wymiany myśli i doświadczeń. Informuje o najważniejszych wydarzeniach, komentuje zdarzenia i istniejące przepisy prawa, wyjaśnia rzeczywistość, doradza najlepsze rozwiązania, pokazuje dobre praktyki i wzory.

 

Jest organizatorem dorocznych spotkań – od 2014 roku pod nazwą   Kongres Edukacja i Rozwój.  Aktualnie można zgłosić swój akces udziału w IV Kongresie, który odbędzie się w dniach 19 – 20 października 2017 roku.

 

Wydawcą miesięcznika „Dyrektor Szkoły” jest firma Wolters Kluwer, która prowadzi także portal oswiata.abc.com

 

 

 

„Głos Pedagogiczny” kieruje swe treści przede wszystkim do pedagogów i psychologów szkolnych. Tak redakcja określiła swoje priorytety:

 

Nieustanne zmiany przepisów, interwencja w sytuacjach kryzysowych z udziałem agresywnych uczniów, diagnoza i praca z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych to rzeczywiste problemy pedagoga szkolnego. Dlatego zespół złożony z doświadczonych pedagogów i psychologów szkolnych oraz ekspertów oświatowych oddaje w Państwa ręce jedyne na rynku czasopismo, które zamiast zbędnej teorii oferuje gotowe narzędzia dostosowane do problemów współczesnych uczniów. [Źródło: www.glospedagogiczny.pl]

 

Miesięcznik jest także od lat organizatorem dorocznych Ogólnopolskich Kongresów dla Pedagogów i Psychologów Szkolnych.  XII edycja Kongresu odbędzie się w Warszawie 5 października b.r

 

Wydawcą czasopisma jest firma FORUM MEDIA POLSKA Sp. z o.o. z Poznania, która wydaje jeszcze inne, także warte polecenia, tytuły: „Monitor Dyrektora Szkoły” i „Monitor Dyrektora Przedszkola”.

 

 

Swoistą wisienką na tym „progresywistycznym torcie” postanowiłem uczynić  Centrum Nauki KOPERNIK. Choć przy pobieżnym poznaniu instytucja ta może zostać zaliczona raczej do ośrodków popularyzujących współczesną naukę, to ma ono – nieomal od samego początku swego istnienia – wielkie zasługi w upowszechnianiu nowatorskiego podejścia do metod współczesnej edukacji. Koronnym dowodem na to, że tak jest, są konferencje z cyklu Pokazać – Przekazać.

 

Tegoroczna konferencja za swój główny temat obiera KONEKTYWIZM. To  relatywnie nowy nurt w edukacji, który stara się objąć zarówno sam proces uczenia się, jak i jego implikacje dla  nauczania – systemu szkolnego, organizacji przestrzeni edukacyjnych oraz narzędzi, które stosujemy, aby umożliwić innym nabywanie wiedzy bądź zdolności.[Źródło: www.kopernik.org.pl] 

 

>>>>>     <<<<<

 

Pewnie są jeszcze inne podmioty, których działalność i realizowane funkcje uzasadniałyby zamieszczenie ich w tej panoramie. Jednak ja postanowiłem na tym zamknąć listę. Będziecie o te inne – także te wszystkie, które dopiero powstaną – uzupełniali moją panoramę sami.

 

Dziś kończę już ten kolejny odcinek „Refleksji starego praktyka o szkole” i zapowiadam ich VI odcinek. Za tydzień będzie o tym, dlaczego nie ma sprzeczności w tym, że poszukiwacze sposobów dostosowania współczesnej edukacji do potrzeb przyszłej cywilizacji  inspiracje znajdują w przeszłości…

 

Włodzisław Kuzitowicz