W ostatnią sobotę zakończonego wczoraj roku szkolnego, przed ogłoszeniem zawężenia naszej oferty na okres wakacji, proponujemy lekturę raportu z badań, który został opublikowany na stronie Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej Oświaty. Oto jego obszerne fragmenty i link do całego tekstu:

Badanie przeprowadzone przez: Związek Miast Polskich we współpracy z Instytutem Badań w Oświacie oraz Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Kadry Kierowniczej Oświaty.

Autor raportu: Szymon Więsław

UCZNIOWIE I NAUCZYCIELE SĄ NADMIERNIE OBCIĄŻENI PRACĄ

Nie mamy czasu na twórczą, rzetelną pracę z uczniami. Podstawy programowe są za obszerne. Uczniowie pracują więcej niż dorośli zatrudnieni na etacie. Wymagane jest podjęcie działań naprawczych, realne konsultacje z nauczycielami.

Badanie „Wybrane problemy Edukacji w Polsce” przeprowadzone zostało przez Związek Miast Polskich we współpracy z Instytutem Badań w Oświacie oraz Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Kadry Kierowniczej Oświaty. Wzięło w nim udział 15 683 rodziców i 5 921 nauczycieli

Badanie online przeprowadzone zostało w dniach 10-21 maja 2023 Podstawą były dwa formularze elektroniczne (dla nauczycieli oraz dla rodziców). […] Badanie było anonimowe.

 Zaproszenia do badania:

– do wszystkich szkół z bazy systemu informacji oświatowej wysłano mejl  z zaproszeniem do wypełniania ankiet,

– do wszystkich prezydentów, burmistrzów i wójtów  wysłano list z prośbą o poinformowanie szkół o przeprowadzanym badaniu,

– na stronie internetowej Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Kadry Kierowniczej Oświaty opublikowano zaproszenie do ankiety

Podsumowanie wyników

1. Nauczyciele deklarują, że nie są w stanie zrealizować średnio 12 procent materiału zapisanego w podstawie programowej. Kolejne kilkanaście procent treści realizują bez wystarczającego przećwiczenia i utrwalenia. Satysfakcjonujący proces dydaktyczny dotyczy tylko 70 proc. treści.

Powody takiego stanu mogą być bardzo różne. Na przykład:

– rzeczywiste przeładowania treściami podstawy programowej lub niewłaściwa jej konstrukcja,

– realny brak znajomości tego dokumentu przez nauczycieli,

– brak wystarczających umiejętności dydaktycznych nauczycieli,

– nieodpowiednia jakość lub zły sposób korzystania z materiałów dydaktycznych  takicj jak np. podręczniki lub ćwiczenia,

– niski lub obniżający się poziom wykorzystania czasu na lekcjach, wynikający z osobistych cech uczniów (np. umiejętność koncentracji).

Każda z powyższych potencjalnych przyczyn ma jednak charakter systemowy i wymaga pogłębionej analizy. Ze względu na skalę problemu jego rozwiązanie musi mieć także charakter systemowy.

2. Czas odrabiania lekcji w domu to od 13 do 18 godzin tygodniowo. Po dodaniu do tego czasu spędzonego w szkole (ponad 30 godzin w klasach VII i VIII) oraz innych zajęć o charakterze edukacyjnym, otrzymujemy ponad 50 godzin spędzanych na nauce. To znacząco więcej niż czas pracy dorosłego zatrudnionego na etacie. […]

3. Uczniowie nie są samodzielni w nauce. Tylko połowa (SP) i trzy czwarte (LO) zadań realizowana jest przez nich samodzielnie. Pozostały czas nauki angażuje rodziców lub osoby trzecie. Warty podkreślenie jest fakt, iż bardziej samodzielni są uczniowie z rodzin o wyższym statusie społecznym, mierzonym dochodami lub wykształceniem rodziców. […]

4. Cele pracy szkół wyznaczane przez rodziców i nauczycieli są zbieżne. Obie grupy badanych wskazywały na to, że kluczowe znaczenie ma to, by szkoła zapewniła uczniom: 

– nabycie  umiejętności współpracy, współżycia społecznego,

– nabycie umiejętności rozwiązywania problemów,

– nabycie umiejętności radzenia sobie na rynku pracy,

– dobre zdanie egzaminu końcowego.

Zaskakująco nisko umieszczono: zdobycie wiedzy (znajomość faktów, dat, pojęć). Za zupełnie nieistotne uznano: ukształtowanie postawy patriotycznej oraz zdobycie sprawności fizycznej. […]

Cały raport „Wybrane problemy edukacji w Polsce. Wyniki ankiety dla rodziców i nauczycieli – TUTAJ