Rys. Danuta Sterna

W sobotę 12 lutego 2022 roku Danuta Sterna zamieściła na swoim blogu, inspirowany publikacją dr Chase Nordengren’a, krótki ale treściwy tekst, zatytułowany:

Ustalanie celów i kryteriów razem z uczniami

Wyznaczanie celów lekcji istotnie wzmacniania uczenia się i motywację uczniów. Wpływa na efektywność nauczania, a obecnie staje się niezbędną praktyką szkolną.

Badania edukacyjne, między innymi metabadania Johna Hattiego i badania Roberta J. Marzano, pokazują, że praktyka wyznaczania celów ma znaczący wpływ na wyniki osiągane przez uczniów. Świadomość celów uczenia się pomaga uczniom rozwijać ich zainteresowanie nauką i zmienia samoocenę uczniowską, gdyż pokazuje związek między uczeniem się, a osiąganymi wynikami. Znajomość celów uczenia się (I strategia oceniania kształtującego) wpływa na samodzielność i odpowiedzialność uczniów, czyli buduje V strategie oceniania kształtującego: Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu swojego uczenia się.

Jeszcze lepsze efekty przynosi ustalanie celów razem z uczniami i wykorzystywanie do tego zainteresowań uczniów. Wystarczy dowiedzieć się od uczniów, co ich interesuje w danym temacie, co już na ten temat wiedzą, jakie mają pytania związane z tematem.

Najlepiej wyjaśnić to na przykładzie. Uczeń klasy pierwszej kocha i interesuje się żabami. Mówi o nich na każdej lekcji, ale gdy nauczyciel zaczyna temat płazów, to uczeń zaczyna się nudzić, bo już wiele wie na ich temat.

Nauczyciel może ustalić z uczniem, czego jeszcze chce się dowiedzieć o żabach i wspólnie ustalić cel uczenia się i kryteria sukcesu – czyli po czym poznamy, że cel zostanie osiągnięty. Może też wykorzystać dotychczasową wiedzę ucznia, aby przekazał pozostałym uczniom, co już wie na dany temat. Następnie nauczyciel może zaproponować uczniowi osiąganie wyznaczonego celu poprzez przeczytanie książek lub artykułów o płazach i w ten sposób dodatkowo zachęcić ucznia do czytania.

Zauważmy, że cel lekcji może być wspólny dla całej klasy, ale kryteria sukcesu mogą się różnić w zależności od tego, jak głęboko uczeń jest zainteresowany tematem.

Dzięki ustaleniu celów i kryteriów sukcesu razem z uczniami, dajemy im poczucie samosterowności i możliwości wyboru, co pomaga we wzięciu odpowiedzialności za naukę.

Inspiracja artykułem Chase Nordengren

 Komentarz redakcji:

Naszym zdaniem koleżanka Wiesia Mitulska robi to ze swoimi uczniami na co dzień. I zapewne wiele innych osób, o których nie wiemy… Ale – zapewne –  zawsze dzieje się to w szkole podstawowej, najczęściej w klasach edukacji zintegrowanej. Zastanawiamy się, czy jest to możliwe w licach i technikach, zwłaszcza w klasach maturalnych… [WK]