Dzisiejsza propozycja lektury pochodzi z bloga Danuty Sterny. Tekst pt. „Drobnostki” zamieściła tam wczoraj 23 października 2023 r. i jak zwykle jest on inspirowany anglojęzycznym tekstem Jima Dillona – pedagoga z 40-letnim stażem, w tym 20 lat jako dyrektor szkoły. Aktualnie jest on konsultantem ds. edukacji w Centrum Bezpieczeństwa Szkolnego stanu Nowy Jork w USA:

Rys. Danuta Sterna

Drobnostki

Dlaczego małe rzeczy – drobnostki mają znaczenie w szkole?

Często słyszymy radę – Nie przejmuj się drobnostkami! Ale to właśnie z drobnostek składa się całość, i często one mają wpływ na sprawy zasadnicze.

Co może być uznane za drobnostką w szkole?

Drobnostka to zwykle proste zwykle gesty, słowa wypowiedziane mimo chodem w trakcie codziennego dnia, uśmiechy, upomnienia itp. Te drobnostki mogą zranić, a mogą też pokazać komuś, że jest ceniony, że ktoś się o niego troszczy. To one często zaspakajają trzy główne potrzeby ucznia (na które wskazuje teoria samostanowienia): autonomii, kompetencji i więzi.

Szczególnie duży wpływ mają one na budowanie więzi. Przynależność i akceptacja to nie tylko miłe uczucia, których doświadczają uczniowie; są one niezbędnym warunkiem, aby uczenie było możliwe. Aby można było się uczyć, potrzebne jest przekonanie, że się przynależy i jest się akceptowanym. To przekonanie może wynikać właśnie z drobnych gestów.

Podstawową pożądaną przez ucznia informacją jest to, że nauczyciel się o niego troszczy. Uczniowie nie będą wiedzieć, o tym, dopóki nie zostanie im to przekazane za pomocą jasnych, bezpośrednich słów i namacalnych działań.

Zaletą drobnostek jest to, że nie wymagają wielkiego wysiłku i nakładu pracy, można je zrealizować mimochodem.

Przykłady kilku znaczących drobnostek, które wpływają na zaspokojenie potrzeby więzi:

-Zwracanie się po imieniu, a nawet zdrobnieniu, które uczeń lubi.

-Uśmiech na powitanie.

-Deklaracja pomocy, o ile będzie potrzebna,

-Używanie słów: „proszę”, „dziękuję”, „witam” i „przepraszam”.

-Zapytanie ucznia o samopoczucie.

-Okazanie zainteresowania.

-Przyznanie się do błędu i przeproszenie.

-Rozwiązywanie problemów w osobistym kontakcie, a nie publicznie.

-Zapytanie ucznia o przyczynę niewłaściwego zachowania, zamiast wyciąganie zapowiedzianych konsekwencji.

-Pokazywanie na własnym przykładzie sposobów wychodzenia z trudnej sytuacji.

-Oferowanie pomocy – możesz na mnie liczyć.

-Okazywania zaufania i wiary w możliwości ucznia.

-Okazywanie zainteresowania, tym czym uczeń się interesuje.

-Zainteresowanie życiem poza szkolnym ucznia.

-Okazywania zaufania uczniowi.

-Dawanie możliwości wyboru.

-Włączanie uczniów w podejmowanie decyzji.

-Wyjaśnianie powodów dlaczego uczniowie mają się czegoś uczyć.

-Określanie i przekazywanie uczniom kryteriów sukcesu, przed wykonaniem przez nich zadania.

-Umożliwianie poprawy pracy.

-Pytanie uczniów – jak chcą być nauczani o oceniani.

-Docenianie za konkrety.

Inspiracja  artykułem  Jima Dillona

Źródło: www.osswiata.ceo.org.pl