Dzisiaj proponujemy obszerne fragmenty postu Danuty Sterny – ekspertki w programie Szkoła Ucząca Się (CEO)  –  z jej bloga  „Moja oś świata”,  zatytułowanego „Jak wprowadzić informację zwrotną do uczenia się uczniów?”. Czynimy to w przekonaniu, że tekst ten stanowi doskonały materiał do ponownego przeanalizowania celowości ”opakowywania” tradycyjnych metod nauczania nowatorsko brzmiącymi „chwytami”.

Dla ożywienia strony – nieodłączny w publikacjach koleżanki Danuty Sterny akcent plastyczny.

.

[…] Uczniowie często postrzegają opinie nauczyciela o swojej pracy jako coś, co pojawia się po zakończeniu nauki, nie rozumieją, że ona może pomóc się uczyć i doskonalić w czasie procesu uczenia się. Aby proces przebiegał właściwie, uczeń musi wiedzieć, co już umie, co i jak powinien poprawić i jak ma się dalej rozwijać. Informację może uzyskać od nauczyciela, od kolegi lub koleżanki (ocena koleżeńska), ale również od siebie samego (samoocena). Dzięki niej ma szansę na większy wgląd we własne uczenie się. […]

Jeśli uczeń zrozumie, że informacja zwrotna nie służy krytyce i nie będzie wpływać na oceną końcową, to jest szansa, że do niej zajrzy i z niej skorzysta. […]

Ważną sprawą jest wybór prac, do których nauczyciel zapowiada ocenę przy pomocy informacji zwrotnej. Najlepiej, gdy są to prace wykonywane w trakcie procesu uczenia się – takie, które warto poprawiać i doskonalić.

Oczywiście uczeń ma prawo poprosić nauczyciela o wyjaśnienie oceny przy pomocy stopnia i nauczyciel może napisać lub wygłosić uzasadnienie oceny, ale nie jest to już wtedy informacja zwrotna, z której uczeń może skorzystać w procesie poprawy swojego uczenia się.

Nie ma sensu też oceniać kształtująco testów, czy prac polegających na udzielaniu odpowiedzi na pytania zamknięte. W tym wypadku udzielanie informacji zwrotnej jest niepotrzebnym wysiłkiem nauczyciela, osłabia jej wagę i chęć uzyskania jej przez ucznia.

Jak możemy zachęcić uczniów do korzystania z informacji zwrotnej do ich pracy?

1.Bez stopnia

Zapowiadamy uczniom, że przed przystąpieniem do pracy będą poinformowani, czy ocena tej pracy będzie kształtująca (informacja zwrotna), czy sumująca (stopień). Przestrzegamy ustaleń i nie wystawiamy stopnia do prac, do których zapowiedzieliśmy ocenę kształtującą.

2.Czas na omówienie w klasie

Poświęcamy lekcję na wspólne omówienie w klasie wykonanego zadania. Czasami zdarza się, że mimo otrzymania informacji zwrotnej uczeń nie wie, jak powinna wyglądać dobrze zrobiona praca. Zapowiedź wspólnej dyskusji nad prawidłowym wykonaniem zadania zachęca ucznia do wcześniejszego zajrzenia do otrzymanej informacji zwrotnej. Sama zaś dyskusja pomaga dowiedzieć się, jak powinna wyglądać dobrze zrobiona praca i porównać wzorzec z własną pracą – wtedy informacja zwrotna staje się bardziej zrozumiała.

3.Rozmowa z uczniem

Oprócz przekazania informacji zwrotnej, staramy się zaaranżować rozmowę z uczniem w cztery oczy na temat wykonanej przez niego pracy. Możemy to zrobić na kilka sposobów, np.:
Zacznij rozmowę od pytania, jak uczeń wykorzysta informację zwrotną, którą otrzymał do poprawy swojej pracy. To nie jest wygodne pytanie dla ucznia, bo często wolałby otrzymać ocenę i nic dalej z pracą nie robić. Uczeń, który spodziewa się takiego pytania prawdopodobnie zapozna się z komentarzem nauczyciela do swojej pracy.
Warto przyzwyczaić uczniów, że informacja zwrotna jest rodzajem listu nauczyciela do ucznia, w którym nauczyciel może zadawać uczniowi pytania i oczekiwać na nie odpowiedzi. List powinien stanowić przyjazną korespondencję, tak, aby uczeń miał chęć na niego odpowiedzieć.

O co można zapytać:

-„Zastanawiam się, dlaczego obrałeś ten kierunek rozwiązania zadania, bardzo jestem ciekawa, dlaczego właśnie ten.”

-„Co było dla Ciebie łatwe, a co trudne w tej pracy?”

-„Czy masz pomysł na wykonanie podobnej pracy następnym razem? Jaki?”

-„Czy mógłbyś wyjaśnić mi swoimi słowami pojęcie, które jest używane w tej pracy, nie jestem pewna, czy rozumiemy pod nim to samo.”

Możesz zamiast zadawać pytania, zasugerować coś innego np.:

-„Porozmawiaj ze swoim kolegami i koleżankami, jak oni wykonali tę pracę.”

-„Przygotuj analizę SWOT na temat swojej pracy (mocne strony, słabe strony, możliwości i przeszkody), możesz skorzystać z pomocy koleżanki lub kolegi. Chętnie omówię ją z Tobą.”

-„Poniżej zamieszczam prawidłowe rozwiązanie zadania, czy mógłbyś dokonać samooceny swojego rozwiązania? Chętnie ją z Tobą przedyskutuję.”

-„Poniżej zamieszczam tabele poziomów oceny pracy. Czy mógłbyś sam najpierw ją wypełnić, a potem omówić ją ze mną?” […]

Dalej są jeszcze rozwinięte dwie kolejne formy informacji zwrotnej: ocena koleżeńska i wspólna rozmowa o uczeniu się

Cały tekst „Jak wprowadzić informację zwrotną do uczenia się uczniów?  –   TUTAJ

Źródło: www. osswiata.pl/sterna