Już 10 maja uczniowie klas III i V z ponad 5 tysięcy szkół podstawowych wezmą udział w diagnozach kompetencji z języka polskiego, a tydzień później – z matematyki  oraz, po raz pierwszy, umiejętności przyrodniczych – poinformował Instytut Badań Edukacyjnych.

Diagnoza kompetencji piątoklasistów (K5) to kontynuacja przeprowadzonej w 2014 roku Diagnozy umiejętności matematycznych (DUMA). W 2015 r. do tego dołączono sprawdzenie umiejętności kształconych na lekcjach języka polskiego. Diagnoza kompetencji trzecioklasistów (K3)  to kontynuacja Ogólnopolskiego Badania Umiejętności Trzecioklasistów. W 2016 r. obie diagnozy zostały uzupełnione o część przyrodniczą.

Dzięki temu będzie można zdiagnozować umiejętności przyrodnicze u dzieci, co jest szczególnie ważne, jako że zainteresowania przyrodnicze kształtują się przede wszystkim do 12 roku życia. W tym okresie dziecko, poznając świat, intuicyjnie i swobodnie korzysta z metody badawczej, której posługiwanie się jest niezbędne w świadomym funkcjonowaniu jednostki w społeczeństwie informacyjnym. Jest to jednak też okres, w którym łatwo u dziecka o tworzenie i utrwalanie błędnych uproszczeń i koncepcji, na późniejszych etapach edukacyjnych mogących bardzo utrudniać zrozumienie przedmiotów przyrodniczych.

Celem obu diagnoz nie jest sprawdzenie, czy uczniowie osiągnęli poziom wiedzy i umiejętności wymaganych w podstawie programowej dla I czy II etapu edukacyjnego. To na co dzień sprawdzają nauczyciele. Chodzi natomiast o dostarczenie informacji nauczycielom edukacji wczesnoszkolnej oraz nauczycielom przedmiotowym klas IV-VI o tym, jak dzieci myślą, jak radzą sobie w znanych, ale i w nowych sytuacjach. Zadania są celowo tak zaplanowane, żeby wykraczały poza to, co dzieci ćwiczyły na lekcjach, ale jednocześnie tak, by uczniowie mogli poradzić sobie z problemem „na piechotę”. Diagnozy nie są oczywiście oderwane od obowiązującej podstawy programowej.

Szkoły otrzymają w czerwcu wyniki oddziałów na tle wyników wszystkich trzecioklasistów uczestniczących w diagnozach, województwa, w którym mieściła się badana szkoła oraz uczniów ze szkół zlokalizowanych w podobnych, ze względu na liczbę mieszkańców, miejscowościach. Z punktu widzenia nauczyciela, najbardziej wartościowe są jednak wyniki poszczególnych uczniów. Raport klasowy i dokładna analiza uczniowskich rozwiązań pozwała nauczycielom ocenić poziom umiejętności ucznia, jego możliwości i ewentualne braki. Wyniki K3 mogą być także dobrą okazją do wymiany spostrzeżeń i doświadczeń nauczycieli, zarówno klas I-III, jak i IV-VI, w celu doskonalenia kształcenia na obu etapach edukacyjnych. Raport krajowy z obu diagnoz Instytut przedstawi jesienią.

Badanie przeprowadzą wyznaczeni przez dyrektora szkoły nauczyciele w salach, w których uczniowie uczą się na co dzień. Sprawdzenie prac odbywa się w szkole według szczegółowo opracowanych przez IBE kryteriów, dostarczonych w pakiecie informacji dla szkół. Nauczyciel wpisują wyniki uczniów do systemu.

Jak zawsze w badaniach Instytutu, zgodnie z kodeksem etycznym badań naukowych, szczególne znaczenie przykładamy do anonimowości wyników. Wyniki badania danej szkoły zostaną udostępnione wyłącznie dyrektorowi placówki. Dyrektor zadecyduje o sposobie ich wykorzystania w szkole.

Instytut przypomina, że diagnoza to nie egzamin, ani klasówka, a wyniki nie mogą w żaden sposób wpływać na oceny uczniów.

K5 i K5 to dobrowolne badanie powszechne. Badanie jest też bezpłatne dla szkół. W poprzednich latach Instytut Badań Edukacyjnych realizował je w ramach projektów systemowych, obecnie finansuje je ze środków własnych.

Terminy badania:

Godzina 9.00, 10 maja 2016 r. – K3 i K5 z języka polskiego

Godzina 9.00, 17 maja 2016 r – K3 i K5 z matematyki i przyrody.

Źródło: Natalia Skipietrow – Rzecznik IBE