Dzisiaj (3 kwietnia 2024r.) proponujemy lekturę kolejnego tekstu z bloga „OK NAUCZANIE”:

6 sposobów na uczenie uczniów sporządzania notatek

Umiejętność sporządzania notatek i korzystania z nich jest bardzo pomocna w uczeniu się.  Człowiek nie rodzi się z tą umiejętnością, Dobrze, aby ją nabywał w czasie pobytu w szkole.

Zapewne przyda mu się to nie tylko w nauce szkolnej, ale też w jego dorosłym życiu.

Czasami, gdy nauczyciel prosi, aby uczniowie podkreślili ważne sprawy w tekście lub napisali, czego się nauczyli, to część uczniów nie wie co ma zrobić. Niektórzy uczniowie uważają, że wszystko jest dla nich ważne.

Badania pokazują, że podkreślanie w tekście rzeczy ważnych, ale bez wskazania, co jest ważne nie przynosi spodziewanych efektów.

Wielu nauczycieli podkreśla, że uczniowie nie potrafią robić wartościowych notatek, dlatego warto uczniów do tego przygotować. Można to zrobić stosując sześć technik, przedstawię je na podstawie sporządzania notatki z czytanego tekstu:

1.Cel – upewnienie się, że uczniowie wiedzą, co ma zostać zawarte w notatce.

Jest to związane z tym, że część uczniów nie potrafi wybrać – co jest ważne. Warto wcześniej określić dla uczniów cel zapoznawania się z tekstem. Można to zrobić przed przystąpieniem do czytania przez uczniów tekstu, zdając im pytania.

Na przykład:

-Co już wiem na dany temat, a czego dopiero się dowiedziałam/em?

-Co jest głównym przesłaniem tekstu?

-Co chciał przekazać autor tekstu i co o tym świadczy?

-Jakie są różnice pomiędzy tymi dwoma zagadnieniami poruszanymi w tekście?

Lub bardziej związane z tematem:

-Jakie przeszkody napotkał nowy rząd?

-Jakie argumenty były przeciwko przystąpieniu do wojny?

Mając określone pytania, uczeń może poszukiwać w tekście odpowiedzi na nie i skupiać się na tym, co ma wynieść z czytanego tekstu.

1.Na bieżąco – wykonanie zapisu, kiedy tylko uczeń znajdzie odpowiedź na zadane pytanie.

Zapoznawanie się z tekstem powinno podążać za celem.

Dobrze jest sporządzać notatki na bieżąco. Za każdym razem, gdy uczeń znajdzie odpowiedź na zadane pytanie, powinien ją zanotować lub podkreślić odpowiedni fragment tekstu.

Dzięki temu, uczeń będzie mógł dokonać później wyboru – co zawrze w swojej notatce.

Wracając do bieżących (naszkicowanych) notatek, uczeń może je zweryfikować zdając sobie pytania:

-Czy to, co zanotowałam/em jest naprawdę ważne i godne zapisania?

-Czego się z tego nauczyłam/em?

-Jak to co zapisałam/em, jest związane z celem, który został nakreślony?

3.Modelowanie – demonstrować uczniom procesu powstawiania notatki

Można uczyć uczniów sporządzania notatki poprzez modelowanie. Nauczyciel może pokazywać, jak sam tworzy notatkę, poprzez głośne akceptowanie lub odrzucenie wcześniejszych adnotacji.

Nauczyciel może na przykład powiedzieć:

-Tę informację zawrę w mojej notatce, gdyż odpowiada na jedno z zadanych pytań.

-To pominę, gdyż już wcześniej to zapisałem.

Taka demonstracja uczy uczniów pracy nad notatką.

4.Korzyści – skupienie się nad korzyścią wypływającą ze sporządzenia notatki.

Uczniowie na początku nie zdają sobie sprawy, że robienie notatek może im pomoc. Warto zapytać uczniów – „Czy notatka może Wam się przydać?, Czy pomaga Wam się uczyć?”

Uczniowie mogą odpowiedzieć:

-Pamiętam, co przeczytałam.

-Zwolniłem i miałem czas na zastanowienie się.

-Lepiej zrozumiałem tekst.

-Łatwiej będzie mi wrócić do tematu później.

-Przyda mi się do sprawdzianu.

Chodzi o to, aby uczniowie sami zauważyli, że notatki są potrzebne i pomagają.

5.Sprawdzian z notatką – pozwolenie na wykonywanie sprawdzianu z własnymi notatkami

Jest to efektywny sposób na pokazywanie uczniom, że notatki są użyteczne.

Niektórzy nauczyciele pozwalają zajrzeć do notatek np. trzy razy w czasie sprawdzianu. Jeśli uczeń samodzielnie wykonał notatkę, to nawet krótkie spojrzenie w nią jest dla niego pomocne. Ten sposób pokazuje uczniom wartość własnej notatki, gdyż korzystanie z cudzej nie dałoby takich korzyści.

6.Dowolność – uczniowie wybierają sami formę notatki

Badania pokazują, że sporządzanie notatek graficznych w postaci np. mapy myśli jest dla uczniów bardzo przyjazną formą notatki. Warto pozostawić uczniom decyzję w jakiej formie chcą wykonać notatkę. Ważne jest, aby umieli z niej później skorzystać.

Źródło: www.oknauczanie.pl