Dzisiaj prezentujemy kilka wybranych fragmentów obszernego tekstu pt „Jak wprowadzać do praktyki szkolnej zadania interdyscyplinarne?”, zamieszczonego 14 kwietnia 2022, autorstwa  Małgorzaty Skura i Michała Lisickiego, zamieszczonego na stronie blogów Centrum Edukacji Obywatelskiej:

W programie „Szkoła dla innowatora” wypracowano kilka pomysłów na wprowadzanie interdyscyplinarności do edukacji – to propozycje, które mogą być z powodzeniem stosowane w każdej szkole. W tym tekście przedstawiamy drogę, jaką przeszła Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza w Rogolinie, by z zadaniami interdyscyplinarnymi pracować na co dzień.

Specjalistki i specjaliści coraz częściej doceniają rolę interdyscyplinarności w edukacji, szczególnie w kontekście rozwoju kompetencji przyszłości – proinnowacyjnych. Może być ona wprowadzana do szkół poprzez różne narzędzia, takie jak np. interdyscyplinarne zadania. Uczniowie i uczennice, sięgając do treści z co najmniej dwóch przedmiotów (dziedzin wiedzy), rozwiązują postawiony w zadaniu problem. [..]

Zadania interdyscyplinarne można rozwiązywać po prostu na lekcji (prowadzonej przez jednego nauczyciela lub parę nauczycieli), w cyklu lekcji (uczniowie rozwiązują zadanie na kilku kolejnych lekcjach różnych przedmiotów) czy też w formie pozalekcyjnej, której przykładem jest Biuro Pracy Indywidualnej działające w Szkole Podstawowej w Radowie Małym. Można również przeznaczyć na to określony dzień w miesiącu. Wtedy wszystkie (lub wybrane) klasy pracują nad zadaniami interdyscyplinarnymi pod opieką jednego nauczyciela lub zespołu nauczycieli. Takie rozwiązanie przyjęto w Publicznej Szkole Podstawowej w Rogolinie. Na przykładzie doświadczeń tej szkoły chcemy pokazać, jak można organizować pracę z zadaniami interdyscyplinarnymi.

Kluczem do sukcesu we wdrażaniu zadań interdyscyplinarnych jest opracowanie sposobu na organizację pracy z nimi.

Po podjęciu decyzji o sposobie organizacji pracy trzeba było stworzyć zadania. Najlepsze są te zadania interdyscyplinarne, które piszą sami nauczyciele dla swoich uczniów. Są one najlepiej dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci i młodzieży, ich zainteresowań, specyfiki pracy szkoły, a także do preferencji samych nauczycieli.

Napisanie zadania interdyscyplinarnego to proces, który trzeba przechodzić krok po kroku 

1.Trzeba zacząć od zebrania zespołu nauczycieli uczących różnych przedmiotów, niekoniecznie z bliskich sobie dziedzin. W jednym zespole nie muszą ze sobą pracować matematyk i fizyczka czy historyk i polonistka. W Rogolinie nauczyciele podzieli się na kilkuosobowe grupy, w których pisali zadania dla poszczególnych grup wiekowych.

2.Zespół piszący zadanie powinien pracować razem, w tym samym czasie. To bardzo ważne założenie. Dzięki temu unikniemy sklejania zadania z części, które realizują treści z różnych przedmiotów. Nauczyciele z Rogolina opracowywali tematy wspólnie, w tym samym czasie, stacjonarnie.

3.Napisanie dobrego zadania łączącego wiedzę z różnych dziedzin wymaga czasu Nie zrobi się tego w ciągu krótkiego spotkania. Trzeba przegadać pomysł, zastanowić się nad zakresem każdego z przedmiotów, wymyślić zadanie, napisać je, zadbać o jego obudowę (na przykład karty pracy), sprawdzić, czy wszystko gra.

4.Zespół pracujący nad zadaniem powinien mieć kierownika. To on musi dopilnować, żeby zadanie zawierało najważniejsze elementy, czyli polecenie, rozwiązanie i aktywności, które mają doprowadzić do rozwiązania. Przede wszystkim należy jednak zadbać o to, żeby nie uleciała interdyscyplinarność: do rozwiązania takiego zadania trzeba skorzystać z wiedzy z różnych przedmiotów, charakterystycznych dla nich strategii i rozumowań, a także umiejętności przypisanych tym przedmiotom.

Zgubienie interdyscyplinarności jest pułapką, w którą można wpaść, jeżeli nauczyciele z poszczególnych przedmiotów „ciągną w swoją stronę”, na przykład umieszczając niektóre treści na siłę. W Rogolinie czuwaliśmy nad całym procesem pisania zadania. Pokierowaliśmy pracą nad wyborem tematu, zagadnienia kluczowego, polecenia i rozwiązania oraz aktywności, które mają podjąć dzieci i młodzież, żeby rozwiązać zadanie. Po napisaniu zadania zespół przygotował też jego obudowę (karty zadania dla ucznia). Sprawdziliśmy, czy zadanie „się spina” i ma wszystkie potrzebne elementy. Wszystkim zadaniom nadaliśmy podobną formę, zakładając, że mogą one być inspiracją w kolejnych latach pracy szkoły, i że mogą z nich korzystać nie tylko autorzy.

W dalszej części tego opracowania autorzy rozwinęli takie tematy:

Wybór kluczowego tematu zadania […]

Ułożenie adekwatnego polecenia i określenie rozwiązania zadania […]

Dobre zadanie jest poprawne metodycznie […]

Ewaluacja – co wyszło, a co można udoskonalić? […]

Proces pisania zadania interdyscyplinarnego można traktować jako proces samodoskonalenia zawodowego 

Praca z zadaniami interdyscyplinarnymi – od ich zaplanowania, przez napisanie, po realizację z uczniami – miała niewątpliwy wpływ na nauczycieli. Każdy z nich mógł doświadczyć roli autora zadania ze wszystkimi idącymi za tym wyzwaniami. Dzięki temu mogli zacząć inaczej, bardziej krytycznie, patrzeć na materiały, jakie dostają od wydawców podręczników. To bardzo ważne doświadczenie. Poznali też swoje możliwości, zainteresowania, ograniczenia.

Nauczyciele z Rogolina każdego miesiąca piszą zadania dla swoich uczniów. Każde kolejne jest coraz lepsze pod wieloma względami. Widzimy, jak wzrasta świadomość nauczycieli w tym zakresie.

x           x           x

Przyglądając się pracy nauczycieli i nauczycielek z Rogolina mogliśmy teoretyczne założenia i doświadczenia, o których czytaliśmy, sprawdzić w praktyce. Zmierzyć się z tym, co zaplanowaliśmy. Na podstawie tych doświadczeń wprowadziliśmy kilka zmian w schemacie pisania zadań. Wiemy już, na co warto położyć szczególny nacisk, a co odpuścić. Zaczynaliśmy pisać zadania interdyscyplinarne z nauczycielami ze Szkoły Podstawowej z Radowa Małego pod wodzą Ewy Radanowicz. Wtedy stawialiśmy pierwsze kroki w tej dziedzinie. Poruszaliśmy się po omacku, opierając się bardziej na intuicji niż teorii. Z czasem uzupełniliśmy wiedzę na temat interdyscyplinarności w szkole. Teraz mogliśmy nasze pierwsze doświadczenia i zdobytą wiedzę wykorzystać praktycznie.

Proces wprowadzania interdyscyplinarności do szkół nie jest prosty, ale wart wysiłku. Świat staje się coraz bardziej interdyscyplinarny i powinna za tym pójść również szkoła. Każda szkoła. […]

Cały tekst „Jak wprowadzać do praktyki szkolnej zadania interdyscyplinarne?” –  TUTAJ

Źródło:  www.blog.ceo.org.pl