W minioną sobotę (27 lutego 2021r.) tematem dnia portalu Prawo.pl był artykuł Moniki Sewastianowicz, zatytułowany „Raport: Nauczyciele przeciążeni obowiązkami i odpowiedzialnością”. Oto jego obszerne fragmenty; podkreślenia i pogrubienia w tekście – redakcja OE:

Foto: iStock [www.prawo.pl/oswiata]

[…] Raport dotyczy wykluczenia edukacyjnego – opiera się na diagnozach i badaniach. Zawiera rekomendacje dla podmiotów prowadzących szkoły. Oprócz diagnozy, jak różne rodzaje wykluczenia wpływają na brak równego dostępu do adekwatnego wsparcia edukacyjnego, rekomendacje skupiają się na ​wskazaniu praktycznych działań.

Nauczyciele zmęczeni i przygnębieni

–Nie formułujemy rekomendacji dla rządu, nie jesteśmy w stanie zaproponować rozwiązań dla wszystkich problemów, które dostrzegamy. Wolimy zidentyfikować kilka obszarów, co do których jesteśmy przekonani, że da się w nich zapewnić dzieciom równy start – zaznacza Anna Stokowska z Katalyst Education. – W rekomendacjach proponujemy, jak metodą małych kroków i w granicach prawa oświatowego zmienić sposób działania szkoły na bardziej inkluzywny, nowoczesny i sprzyjający rozwojowi wszystkich uczniów.

Badania wskazują, że nauczyciele czują się przeciążeni, obarczeni zbyt rozległymi obowiązkami administracyjnymi i odpowiedzialnością za dobrostan uczniów. Dobrostan to, najogólniej rzecz ujmując, odczuwanie szczęścia i satysfakcji z życia; ale to też poczucie wpływu na to, co się z nami dzieje, a w odniesieniu do technologii — poczucie satysfakcji z korzystania z technologii teleinformatycznych i poczucie kontroli nad nimi. Lockdown tylko pogłębił ten problem. Samopoczucie zarówno nauczycieli jak i uczniów pogorszyło się, tak samo jak ich wrażenie, że mają zdrowe relacje z technologiami. Nauczyciele często wspominali, że czują się, jakby nigdy nie wychodzili z pracy, a uczniowie spędzali całe dnie „przyklejeni” do ekranów.

–Poczucie własnej wartości to problem i uczniów i nauczycieli – ocenia Iwona Brzózka-Złotnicka, Stowarzyszenie Cyfrowy Dialog – Zdrowy, zmotywowany, kompetentny nauczyciel, który jest w stanie poświęcić wysokiej jakości czas swoim uczniom, będzie w stanie dostrzec, że niektórzy z nich są w mniej uprzywilejowanej sytuacji, i pomóc im w nauce. Zgodnie z metaforą maski tlenowej, musimy pomóc nauczycielom po to, aby oni mogli skutecznie pomagać swoim uczniom. Oczywiście nie oznacza to, że wspieranie nauczycieli w osiąganiu dobrostanu (nie tylko cyfrowego) ma tylko i wyłącznie ten wymiar. Nauczyciele pracują w wyjątkowo stresującym środowisku, które wymaga elastyczności, odporności, nieustannej gotowości do zmian i uczenia się. Są jedną z tych grup zawodowych, o które musimy po prostu bardzo dbać, bo zależy od nich nasza przyszłość jako społeczeństwa – dodaje. […]

Fundacja rekomenduje też wprowadzenie nauczania hybrydowego na stałe. Głównym celem nauczania hybrydowego jest — z punktu widzenia ucznia — personalizacja nauki rozumiana jako możliwość wyboru kolejności i czasu zdobywania konkretnych umiejętności. Dla nauczyciela natomiast celem jest uzyskanie większej ilości czasu na bezpośrednią pomoc konkretnym uczniom, którzy tego wymagają. Warto zauważyć, że ciężar odpowiedzialności za zdobywanie wiedzy.

Przeciwdziałanie wypaleniu a doskonalenie

Wypaleniu zawodowemu nauczycieli sprzyja też brak jasnych przepisów i sposób i konstruowania. Jak zwracał uwagę Jarosław Kordziński, autor książki o przeciwdziałaniu wypaleniu zawodowemu nauczycieli, kolejne zmiany w przepisach prawa oświatowego nakładają na szkoły duży rygor wykonywalności, obowiązku, kontroli, narzucanych rozwiązań.

–Do rozporządzenia o nadzorze wpisano m.in. doskonalenie i jest całe mnóstwo takich aspektów związanych z doskonaleniem i warto się im przypatrzeć właśnie pod kątem antywypaleniowym. Doskonalenie zaczyna się od refleksji nad tym, jak ta szkoła powinna być, żeby była bezpieczna, żeby zwiększyć przyjemność z pracy i nauki w tej szkole. Problem w tym, że z tych przepisów się nie korzysta. Szkoły ograniczają się do wykazania, czy realizowana jest podstawa programowa, bo z tego się głównie nauczycieli rozlicza. To najprostsze rzeczy, tymczasem jest dużo trudniej zastanowić się choćby nad tym, dlaczego uczniowie przychodzą do szkoły z taką chęcią dokopania komuś – tłumaczył w wywiadzie dla Prawo.pl

Cały artykuł „Raport: Nauczyciele przeciążeni obowiązkami i odpowiedzialnością” – TUTAJ

Źródło: www.prawo.pl/oswiata

[…[ W październiku 2020 roku zaprosiliśmy do rozmowy kilkadziesiąt ekspertek, ekspertów, nauczycie-lek, samorządowców, przedstawicielek i przedstawicieli organizacji pozarządowych, a także przedsiębiorstw prywatnych. Zaproszeni goście pracowali pod okiem moderatorów nad rekomendacjami w trzech grupach tematycznych, zajmujących się wykluczeniami edukacyjnymi ze względu na: kompetencje cyfrowe, infrastrukturę oraz sytuację społeczno-ekonomiczną, a także w grupie dyskutującej o relacjach i dobrostanie (także cyfrowym). Niniejszy dokument jest sformułowanym przez fundację Katalyst Education podsumowaniem ich pracy. Został on poddany recenzji oraz wysłany do uczestników spotkania, którzy mogli się do niego odnieść i zaproponować zmiany. […]

Propozycje oczywiście dotyczą polskiej szkoły — rozumianej zarówno jako społeczność, jak i instytucja — zatem są adresowane również do dyrektorów szkół oraz nauczycieli, którzy zdecydują się na działania redukujące nierówności. Jednakże nasze dotychczasowe doświadczenia wskazują, że wprowadzanie niektórych zmian w oświacie wymaga zorganizowanego wsparcia zewnętrznego. To przede wszystkim dokument dla tych, którzy chcą takiego wsparcia szkołom udzielić. Zachęcamy więc także pracowników oświaty do tego, aby się z nim zapoznali i przekazali go swoim potencjalnym partnerom jako początek rozmowy o wspólnym działaniu.Mamy nadzieję, że niniejsze rekomendacje zapoczątkują szerszą dyskusję o tym, jak mądrze wspierać edukację, aby stała się bardziej włączająca, bardziej dostępna dla wszystkich dzieci, bez względu na status materialny, kompetencje i kapitał kulturowy ich rodzin. […]

Plik z opracowaniem „Jak przeciwdziałać wykluczeniom w edukacji? Rekomendacje dla sektora prywatnego,pozarządowego i samorządów lokalnych” – TUTAJ