Foto:www.kwidzyn.franciszkanie.pl

Uczniowie w kościele podczas rekolekcji

Foto:www.kwidzyn.franciszkanie.pl

… i po wyjściu…

Na potrzebę  jednoznacznego uregulowania organizacji rekolekcji wielkopostnych Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar  po raz pierwszy zwrócił uwagę ministerstwu edukacji jeszcze w styczniu b.r., w skierowanym do minister Zalewskie piśmie w sprawie uregulowania szerzej pojętych praktyk religijnych w szkole oraz z udziałem nauczycieli. W zakończeniu tego listu napisał:

„… zwracam się do Pani Minister z uprzejmą prośbą o rozważenie zasadności zlecenia nadzoru planowego dotyczącego respektowania wolności sumienia i wyznania nauczycieli opiekujących się uczniami podczas rekolekcji wielkopostnych.”

Minister Zalewska nie odpowiedziała, zlecając to zadanie swemu zastępcy w osobie wiceministra Macieja Kopcia. Wystosował on odpowiedź w piśmie z dnia 8 lutego 2017 roku. Zawarte tam wyjaśnienia były na tyle niezadowalające, że Rzecznik Praw Obywatelskich wysłał do MEN 4 maja kolejne pismo w tej sprawie. Napisał tam:

„Po zapoznaniu się z treścią przedstawionego przez Pana Ministra stanowiska uznałem jednak, że w niniejszej sprawie aktualna pozostaje część wątpliwości podniesionych przeze mnie w wystąpieniu z dnia 27 stycznia 2017 roku. Dlatego pozwalam sobie przedstawić dodatkowe wyjaśnienia.”

Zaś w końcowej części tego listu znalazł się konkretny postulat:

Zasadnym byłoby ujednolicenie w obowiązujących przepisach praktyki organizacji rekolekcji wielkopostnych. Opublikowanie na stronie internetowej Ministerstwa Edukacji Narodowej zasad dotyczących organizowania rekolekcji dla uczniów szkół publicznych nie wydaje się wystarczające. Przykładowo, w poszczególnych szkołach rekolekcje są organizowane w różnym wymiarze czasowym– od zwolnień na kilkugodzinne wyjście do Kościoła po kilkudniowe zorganizowane obrzędy.

Tym razem na odpowiedź RPO czekał wiele tygodni, gdyż pismo w tej sprawie – w  tym przypadku podpisane przez wiceminister Marzenę Drab – nosi datę 3 lipca 2017 r. Najważniejszym jego fragmentem jest informacja, że 7 czerwca minister edukacji podpisała , wchodzące w życie 1 września 2017 r., rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach. Znalazło się w nim – jak pisze wiceminister Drab –  w wyniku przeprowadzonych konsultacji społecznych –  zmiana w § 10, który otrzymał następujące brzmienie:

1.Uczniowie uczęszczający na naukę religii mają prawo do zwolnienia z zajęć szkolnych w celu odbycia trzydniowych rekolekcji wielkopostnych, jeżeli rekolekcje te stanowią praktykę danego kościoła lub innego związku wyznaniowego. W czasie trwania rekolekcji szkoła nie jest zwolniona z realizowania funkcji opiekuńczej i wychowawczej.

2.Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do rekolekcji organizowanych w innym terminie.

3.O terminie rekolekcji dyrektor szkoły powinien być powiadomiony przez organizujących rekolekcje co najmniej miesiąc przed terminem rozpoczęcia rekolekcji

4.Jeżeli na terenie szkoły jest prowadzona nauka religii więcej niż jednego kościoła lub innego związku wyznaniowego, powinny one dążyć do ustalenia wspólnego terminu rekolekcji.

5.Szczegółowe zasady dotyczące organizacji rekolekcji, jak również inny termin rekolekcji, są przedmiotem odrębnych ustaleń między organizującymi rekolekcje a szkołą”

Komentarz redakcji:

I tylko nadal nie wiadomo, czy nauczyciel innego niż rzymskokatolickie wyznania, albo ateista, może być wyznaczony przez dyrektora szkoły do sprawowania opieki nad uczniami podczas odbywających się w kościele rekolekcji lub innych wydarzeń (np. nabożeństwa z okazji rozpoczęcia lub zakończenia roku szkolnego, rocznicy powstania szkoły itp.) i czy ma on prawo odmówić tego udziału, powołując się na swoje przekonania, tak jak może odmówić określonego zabiegu lekarz – powołując się na klauzulę sumienia… [WK]