Foto: biennalewarszawa.pl

Prof. dr hab. Maria Mendel – kierownik Zakładu Pedagogiki Społecznej w Instytucie Pedagogiki na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego, inicjatorka i liderka Polskiej Sieci Badawczej „Rodzice w Edukacji”.

Wczoraj na portalu EDUNEWS.PL zamieszczono obszerny tekst Marcina Polaka, zatytułowany „O zaangażowaniu rodziców w edukację”. Jest to relacja z odbytej w Gdańsku 12. Konferencji Europejskiej Sieci Badawczej „Rodzice w Edukacji” (ERNAPE). Jej tematem było zaangażowanie rodziców rozumiane jako moc, która rozwija dzieci, szkoły i społeczeństwa.

Oto obszerne fragmenty tego artykułu i link do jego pełnej wersji:

[…] Przez trzy dni w salach Europejskiego Centrum Solidarności i Uniwersytetu Gdańskiego miało miejsce łącznie 96 wystąpień i prezentacji, w których uczestniczyli badacze edukacji z całego świata. Sieć europejska, działająca od roku 1993, skupia wiele sieci lokalnych, w tym m.in. Polską Sieć Badawczą „Rodzice w Edukacji”, którą kieruje prof. Maria Mendel z Uniwersytetu Gdańskiego. A konferencja, którą zorganizowano zalicza się do najważniejszych spotkań naukowych poświęconych roli rodziców w edukacji.

„Spotykamy się, aby porozmawiać o zaangażowaniu rodziców w procesach edukacyjnych. Jest ono bardzo znaczące i na pewno warte badania. Tematem konferencji ERNAPE w tym roku jest zaangażowanie rodziców rozumiane jako moc, która zmienia dzieci, szkoły i społeczeństwa.” – mówiła prof. Maria Mendel otwierając konferencję. „Ta moc tkwi w każdym z rodziców, w każdej grupie rodziców, w każdej ich społeczności, bez względu na ich status, zawód czy pochodzenie. Przejawia się w chęci pomagania w rozwoju swoim dzieciom, ale także czymś więcej – uczeniu zgodnego życia w społeczeństwie, uczeniu demokracji.”

Rodzice bywają w każdej szkole, ale w wielu szkołach nie są rzeczywiście obecni i aktywni. Dlaczego tak jest? Być może za mało jest woli współpracy (po obu stronach). Tymczasem, jak zauważył Piotr Kowalczuk, wiceprezydent Gdańska, rodzice mogą być w szkołach tymi osobami, które mogą zmieniać szkoły. Dlatego w szkołach wszystkie osoby zainteresowane edukacją powinny się spotykać i rozmawiać. […]

Uwolnić energię rodziców

W obszarze współpracy szkoły i rodziców warto czerpać z doświadczeń zagranicznych. W wielu krajach rozwinięto oryginalne metody współdziałania społeczności szkolnych, w których ważne miejsce zajmują zarówno nauczyciele, jak i uczniowie oraz ich rodzice/opiekunowie. Można z nich korzystać, gdyż stosunkowo łatwo dają się przenieść.

Prof. Joyce L. Epstein z Johns Hopkins University w Baltimore (USA) podzieliła się wieloletnimi doświadczeniami rozwijania Partnerstw Szkolnych, programu i sieci współpracy, która realizowana jest od 1996 roku (zob. http://nnps.jhucsos.com/).

„Zaangażowanie rodziców w edukację może być potencjalną mocą zmieniającą edukację lub mocą stłumioną. Jako pedagodzy musimy zrozumieć, jak wykorzystać ten potencjał.” – powiedziała prof. Epstein. „Co to znaczy „moc stłumiona”? Oznacza zazwyczaj nieuwolnioną energię rodziców. Ale może mieć też negatywne znaczenie – gdy ta chęć współpracy jest stłumiona np. przez frustrację z powodu szkoły.” […]

Odpowiedzialność za edukację to nie tylko domena szkół, ale i rodzin, dlatego trzeba szukać współpracy, aby dziecko mogło rozwijać się w optymalny sposób. Takie programy współpracy, najpierw opracowane wspólnie, a później wdrożone, rzeczywiście prowadzą do poprawy relacji w społeczności szkolnej.

Otwartość warunkiem dobrej współpracy

Na istniejące wciąż w szkołach nierówności zwracała uwagę prof. Hana Cervinkova z Maynooth University w Irlandii. W szczególnym wymiarze dotyczą one dzieci z niepełnosprawnościami, specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w pewnym stopniu także tych z niepełnych rodzin, o tych z rodzin partnerskich już nie wspominając. Sieć jest pełna opisów przypadków szkolnych, w których rodzic zderza się ze „ścianą”. Kluczowa jest otwartość dyrektora na rodziców i zrozumienie, z jakim problemem przychodzą. Brak takiej otwartości oznacza poważne trudności dla rodzica i zazwyczaj zmianę szkoły. […]

Potrzeba lepszego przygotowania nauczycieli do współpracy

Młodzi nauczyciele, którzy trafiają do szkół mogą mieć spore kłopoty ze współpracą z rodzicami. Z badań prowadzonych przez Uniwersytet Umea w Szwecji wynika, że na studiach jest zbyt mało praktycznych zajęć, które pomogłyby przygotować się do spotkań z rodzicami (i tych podczas zebrań i tych online). Studia kładą większy nacisk na przygotowanie dydaktyczne i sprawy wychowawcze.

Badanie zaangażowania rodziców

Zaangażowanie rodziców w edukację staje się coraz ważniejszym tematem badawczym. Analiza publikacji naukowych wskazuje, że w ostatnich latach nastąpił lawinowy wzrost badań naukowych poświęconych rodzicom w szkołach. Tylko w latach 2014-2018 w najważniejszych naukowych czasopismach anglojęzycznych ukazało się 200 artykułów poświęconych rodzicom w szkole, w czterech głównych obszarach tematycznych: relacje pomiędzy szkołą i rodzicami (społeczność szkolna) / osiągnięcia ucznia / sprawy społeczne / psychologia i rozwój kompetencji).

Można wskazać kilka typów rodziców pojawiających się w szkole na co zwracała uwagę prof. Lucyna Bakiera z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu – rodzic zaangażowany, rodzic wycofany czy rodzic awersywny. Podział ten wynika z jednej strony ze styli rodzicielstwa, a drugiej z pewnego kontekstu społecznego. […]

Cały artykuł „O zaangażowaniu rodziców w edukację”    –    TUTAJ

Źródło: www.edunews.pl