Foto: www.docplayer.pl

Dr Małgorzata (Margaret) P. Bonikowska

Wczoraj na portalu „Juniorowo” zamieszczono artykuł dr Małgorzaty (Margaret) P. Bonikowskiej – redaktorki naczelnej Our Kids Polska, którego tytuł „Edukacja alternatywna w Polsce” sygnalizuje tekst informacyjno-przegladowy, poświęcony temu zróżnicowanemu nurtowi myśli i praktyki edukacyjnej.

Poniżej zamieszczamy jedynie fragmenty tej obszernej publikacji, odsyłając zainteresowanych do jego pełnej wersji:

W Polsce i w wielu innych krajach powstaje coraz więcej nowatorskich placówek edukacyjnych, odmiennych od tych powszechnie znanych. Tworzą je pasjonaci, których koncepcje i pomysły na edukację różnią się od idei leżących u podstaw tradycyjnej szkoły. Najczęściej mieli oni do czynienia z klasyczną “szkołą systemową” i te doświadczenia wywołały w nich frustrację i potrzebę stworzenia czegoś innego, nowego. […]

Co budzi krytykę w szkolnictwie systemowym

Oczywiście, nie każda szkoła systemowa jest taka sama i nie w każdej znajdziemy te właśnie krytykowane cechy wymienione poniżej:

– Nadmierne nastawienie na egzaminy, testy, rankingi.

– Brak indywidualizacji nauczania i traktowanie wszystkich uczniów jakby byli tacy sami.

– Model trzech “z” – zakuć, zdać i zapomnieć.

– Główny nacisk na rozwój intelektualny ucznia, z pominięciem sfery emocjonalno-społecznej.

– Tradycyjny model nauki, w którym nauczyciel przekazuje informacje (wykładowca), a uczniowie mają przyswoić wiedzę. 

– Stres, presja, narzucone metody i treści.

– Zewnętrzna motywacja do nauki – dziecko uczy się dla ocen, rodziców, nauczyciela albo by uniknąć kary (złej oceny, uwagi, niezadowolenia dorosłych).

– Nauczanie przedmiotowe, oderwane od myślenia problemowego i nie ukazujące połączeń między przedmiotami i perspektywy interdyscyplinarnej.

– Sztywny plan zajęć.

– Jednolity program i metody, niezależnie od predyspozycji, uzdolnień, zainteresowań uczniów. […]

Próby zmiany systemu nauczania – placówki alternatywne

“Szkoła przyszłości powinna być nastawiona na współpracę, wychowanie, przygotowanie do życia, a nie tylko zdawanie egzaminów i osiąganie wysokich wyników w rankingach (…)” – mówi prof. UW dr hab. Małgorzata Żytko, kierownik Katedry Edukacji Szkolnej i Kształcenia Nauczycieli. – Szkoła powinna być niehierarchiczna, demokratyczna, a także bezpieczna i przyjazna.” (Źródło cytatu – www.weekend.gazeta.pl)

Niektórzy sfrustrowani modelem tradycyjnym pasjonaci edukacji odchodzą daleko od systemu szkolnictwa “systemowego” i tworzą własne, alternatywne szkoły. Placówki alternatywne są często efektem eksperymentów i wcielają w życie autorskie wizje ich twórców, którzy uważają, że szkoły systemowe ograniczają rozwój dziecka i nie przygotowują go do życia we współczesnym społeczeństwie i świecie.

W edukacji alternatywnej jest szereg nurtów:

> “Unschooling” […]

> Edukacja domowa (homeschooling) […]

> Szkoły (przedszkola) leśne […]

Poza tymi najbardziej znanymi formatami alternatywnymi powstają też różne szkoły autorskie, “które nie przywiązują się do jednego konkretnego nurtu, ale działają bardziej na zasadzie puzzli czy patchworku i opracowują własny model nowoczesnej edukacji, która przygotowuje dzieci do życia,” mówi Anna Kozicka, dyrektorka Szkoły Otwartej (Źródło cytatu: www. ourkids.net/pl)

Cechy szkół alternatywnych

Szkoły alternatywne charakteryzują się następującymi cechami:

– Zindywidualizowana nauka.

– Specjalistyczne wsparcie dodatkowej kadry, czasem również dla uczniów ze specjalnymi potrzebami.

– Zaangażowanie rodziców w działania szkoły.

– Małe klasy.

– Zróżnicowane wiekowo klasy.

– Nietypowe formy oceniania postępów ucznia.

– Koncentracja na rozwoju “całego dziecka”.

– Nacisk na sztukę i kreatywność.

– Uczenie się oparte na projektach.

– Kadra złożona z pasjonatów.

– Nauka poprzez stawianie pytań i samodzielne poszukiwania.

Poza głównym nurtem

Poza nowatorskimi szkołami alternatywnymi, istnieją szkoły realizujące programy wykraczające poza główny nurt, które nie są szkołami alternatywnymi sensu stricto. To szkoły Montessori, szkoły waldorfskie, czy szkoły IB.

> Szkoły Montessori: […]

> Szkoły waldorfskie: […]

> Szkoły z programem IB: […]

Cały artykuł „Edukacja alternatywna w Polsce”   –    TUTAJ

Źródło: www.juniorowo.pl