Portal < Prawo.pl > zamieścił dzisiaj tekst, informujący o opiniach nt. prac domowych. Udostępniamy go bez skrótów:

Brak oceny za dodatkową pracę domową demotywuje?

Już prawie od roku obowiązuje zakaz zadawania prac domowych w szkołach podstawowych – z pewnymi wyjątkami. Można zadawać prace „dla chętnych”, natomiast nie można ich oceniać. Rodzice uczniów skarżą się, że to demotywuje uczniów, bo nie mogą otrzymać nagrody za wysiłek włożony w zrobienie dodatkowego zadania.

Zmiany wprowadzono nowelizacją rozporządzenia w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych, która weszła w życie wiosną zeszłego roku. Dodano par. 12a, według którego nauczyciel w klasach I-III nie zadaje uczniowi:

– pisemnych prac domowych, z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą,
praktyczno-technicznych prac domowych.

–  do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych. Ćwiczenia usprawniające motorykę małą i nauczyciel może je ocenić.

Prace dla chętnych, ale bez oceny

Natomiast w klasach IV–VIII nauczyciel może zadać uczniowi pisemną lub praktyczno-techniczną pracę domową do wykonania w czasie wolnym od zajęć dydaktycznych, z tym że nie jest ona obowiązkowa dla ucznia i nie ustala się z niej oceny. Natomiast, jeżeli uczeń taką pracę wykona, to powinien otrzymać od nauczyciela informację zwrotną o tym, co zrobił dobrze, a co powinien poprawić. Zamiast tradycyjnych prac domowych resort zalecał:

-zadania, które pomagają zastosować wiedzę w praktyce – zadania domowe, które zachęcają do praktycznego wykorzystania nabytej wiedzy, są kluczowe dla efektywnego procesu nauki.

-zadania, które nie są czasochłonne – prace domowe zadawane i odrabiane w sposób zbilansowany przynoszą pozytywne efekty.

-zadania, które promują samodzielne uczenie się – najlepsza praca domowa to taka, którą dziecko może wykonać samodzielnie, bez podpowiedzi dorosłych. Jasne określenie celu pracy pozwala uczniowi zrozumieć, do czego dążą przydzielone mu zadania.

-zadania, które uwzględniają cykliczność wykonywania i odwoływanie się do już zdobytej wiedzy – zarówno w przypadku procesu nauczania–uczenia się, jak i prac domowych, istotne jest łączenie treści w spójną i logiczną narrację.

-zadania, które uwzględniają i rozwijają indywidualne strategie uczenia się uczniów – zrozumienie skutecznych strategii uczenia się ma dla uczniów kluczowe znaczenie i przyczynia się do ogólnego rozwoju ich potencjału. Poznanie tych strategii umożliwia uczniom wykorzystanie skuteczniejszych metod uczenia się, co przekłada się na doskonalenie osiągnięć w pracy domowej.

-zadania, które rozwijają samodzielność i autonomię ucznia a rola rodziców – uczniów w wieku 11–15 lat powinni być w stanie samodzielnie wykonywać zadania domowe. Efektywna pomoc ze strony rodziców nie polega na ich wspólnym rozwiązywaniu z dzieckiem, lecz na zapewnieniu mu odpowiednich środków, materiałów i narzędzi do nauki oraz na zachęcaniu do samodzielnego wysiłku i zaangażowania w proces edukacji.

– Po wprowadzeniu nowelizacji przywołanego rozporządzenia, tj. od 1 kwietnia 2024 roku, nie można ustalić oceny za pracę ucznia wykonaną w czasie wolnym od zajęć dydaktyczno-wychowawczych – wskazuje dr Adam, Balicki, Dyrektor Zespołu Szkół Zawodowych i Ogólnokształcących w Biłgoraju. – Dodaje, że „nowela nie oznacza zniesienia obowiązku uczenia się w domu, t.j. nauki czytania w przypadku najmłodszych uczniów, czytania lektur, przyswojenia określonych treści, słówek itp. . Zmiana przepisów ma na celu jedynie ograniczenie zadawania pisemnych i praktyczno-technicznych prac domowych.

Wylanie dziecka z kąpielą

Rozporządzenie od początku obowiązywania wywołuje spore kontrowersje, pojawiły się m.in. zarzuty o to, że ogranicza ono autonomię nauczyciela, którą pedagogowi gwarantuje ustawa. Ale nie tylko – resortowi wytykano, że – zwłaszcza zakaz wystawiania ocen za pracę dodatkowe – nie motywuje uczniów do ich odrabiania, a dodatkowo nie pozwala nagrodzić tych, którzy wykazują się większym zaangażowaniem. Teraz postulat cofnięcia zakazu wraca na tapetę, jednak MEN nie zamierza iść na ustępstwa. Wskazuje, że nauczyciele wciąż mają wiele możliwości zachęcania uczniów do wykonywania dodatkowych zadań.

– Ocenianie osiągnięć edukacyjnych i zachowania ucznia odbywa się w ramach oceniania wewnątrzszkolnego, które ma na celu m.in. informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w tym zakresie oraz udzielanie uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie uczniowi informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć – wyjaśnia resort. Dodaje, że szkoły mogą przyjmować różne rozwiązania dotyczące szczegółowych warunków i sposobu oceniania wewnątrzszkolnego, w tym także przekazywania informacji zwrotnej na temat postępów ucznia w nauce. W związku zaś z przepisami rozporządzenia zmieniającego zasady zadawania prac domowych, w tym wprowadzenia obowiązku przekazywania przez nauczyciela informacji zwrotnej na temat wykonanej przez ucznia pracy domowej, szkoły mogą przyjąć jednolity model przekazywanej informacji zwrotnej, a nawet wpisać go w swoim statucie, jeżeli uznają, że potrzebna jest taka unifikacja formy jej przekazywania

MEN podkreśla także, że istotnym aspektem autonomii szkoły w tym obszarze są działające w niej społeczne organy, takie jak rada rodziców oraz samorząd uczniowski, które mogą przedstawiać wnioski radzie pedagogicznej we wszystkich kwestiach związanych z funkcjonowaniem placówki.

– Ponieważ wskazane powyżej zmiany w zakresie prac domowych funkcjonują dość krótko w praktyce szkolnej, Ministerstwo Edukacji Narodowej kieruje swoje działania przede wszystkim na wspieranie nauczycieli w organizacji procesu dydaktycznego z uwzględnieniem tych zmian. W tym celu Instytut Badań Edukacyjnych opracował informatory zawierające przykładowe rozwiązania i dobre praktyki przydatne w zadawaniu prac domowych zgodnie z wymogami rozporządzenia – podsumowuje resort.

Źródło: www.prawo.pl/oswiata/