Dzisiaj proponujemy najnowszy takt, zamieszczony  przez Danutę Sternę na jej blogu OK. NAUCZANIE:

Dobry wykład

Rys.Danuta Strrna

Ten wpis poświęcony jest warunkom dobrego i efektywnego wykładu. Warunki (15) dotyczą każdego wykładu zarówno dla uczniów, jak i dla dorosłych.

Dowody wskazują, że wykłady nie są skutecznym sposobem na uczenie się. W rzeczywistości wielkość efektu wykładów jest ujemna (-0,28), co sugeruje, że wykłady mogą mieć czasami wręcz szkodliwy wpływ na uczenie się (Hattie, 2023). Przeprowadzono trzy metaanalizy wykładów, odwołując się łącznie do 273 badań i okazało się, że w porównaniu z aktywnym uczeniem się wykłady wypadają gorzej.

Każdy z nas jednak pamięta również dobry wykład, którego kiedyś wysłuchał. Wykładowca stawiał przed słuchaczami wyzwania i zapewniał ciekawe treści, które zapamiętaliśmy na dłużej.

Wykłady są często stosowane i mogą być skuteczne.

Kiedyś przeczytałam wskazówkę dla wykładowcy: Najpierw powiedz, o czym będziesz mówił, potem to powiedz, a na końcu podsumuj to, co mówiłeś.

To bardzo dobra wskazówka.

Ja mam osobisty sprawdzian, na sprawdzenie, czy wykład był dobry: trzeba po pewnym czasie zapytać słuchacza, czy wie o czym było i poprosić go o zacytowanie kilku myśli, która zapamiętał. Niestety często ten test wypada negatywnie. Najczęstsze błędy to: przeładowanie, brak interakcji, nuda, i również popisywanie  się swoim „aktorstwem”.

Korzystając z artykułu Douglasa Fishera i Nancy Frey opracowałam warunki niezbędne dla dobrego wykładu. Po zaplanowaniu wykładu można odpowiedzieć na pytania i sprawdzić, na ile wykład je spełnia:

1.Czy wiem dla kogo wykład jest przeznaczony? Czy znam potrzeby audytorium?

2.Czy treść wykładu jest dla słuchaczy intersująca, czy ich zaciekawi?

3.Czy mam wyraźnie określony cel – co chcę przekazać?

4.Czy treści nawiązują do tego, co już słuchacze wiedzieli wcześniej?

5.Czy wykład odnosi się do rzeczywistości, czy podaję przykłady z życia?

6.Czy zachęcam słuchaczy do myślenia, a nie tylko przekazuje wiedzę, ale stawiam również pytania? Czy wykład powoduje refleksję słuchaczy?

7.Czy przewiduję udział interaktywny słuchaczy, czy nawiązuję ze słuchaczami dialog?

8.Czy zostawiam miejsce na niezgodę słuchaczy z tym, o czym mówię?

9.Czy pozostawiam czas słuchaczom na zrobienie notatek lub pozwalam na uzupełnienie materiału towarzyszącego wykładowi?

10.Czy tempo przekazu jest odpowiednie? Przyjmuje się, że około 100 słów na minutę zapewnia wyższy poziom zrozumienia, a słuchacze postrzegają informacje jako bardziej wartościowe w porównaniu z bardziej typowym tempem mówienia wynoszącym 150 do 200 słów na minutę (Jin, 2000).

11.Czy czas trwania wykładu jest odpowiedni? Ogólną zasadą jest mówienie krócej niż 20 minut, ale zostało to zakwestionowane ze względu na niewiele dowodów (Bradbury, 2016).

12.Czy w czasie wykładu są możliwości przećwiczenia, przywoływania i odzyskiwania informacji przez słuchaczy? Im więcej takich możliwości, tym czas wykładu ma nawet mniejsze znaczenie.

13.Czy angażuję publiczność? Czy zaplanowałem pytania do słuchaczy i czas na przedyskutowanie przez nich odpowiedzi w mniejszych grupach?

14.Czy przewiduję sprawdzenie przez słuchaczy, czy cele wykładu zostały przez nich osiągnięte?

15.Czy zależy mi bardziej na tym, jak skorzystają słuchacze, czy na tym jak sam wypadnę w ich oczach.

Możliwe, że nie wszystkie odpowiedzi będą pozytywne, ale wato je uwzględniać, przygotowując wykład.

Źródło: https://oknauczanie.pl/dobry-wyklad