Nowy tydzień zaczynamy propozycją zapoznania się z dwuczęściowym materiałem, który zamieszczony został na stronie Centrum Edukacji Obywatelskiej. Poniżej prezentujemy wybrane fragmenty z obu tych tekstów, których autorką jest Sylwia Żmijewska-Kwiręg. Fragmenty z drugiej części tekstu które pominęliśmy są zasygnalizowane ich tytułami:
Ocenianie kształtujące. Czyli szansa na rozwój ucznia i nauczyciela (cz. 1)
Ocenianie kształtujące to koncepcja prowadzenia i ciągłego doskonalenia procesów uczenia się i nauczania w szkole. Odbywa się ono w dialogu ucznia z nauczycielem, a jego celem są wartościowe, trwałe doświadczenia edukacyjne wszystkich uczniów i uczennic. Z pierwszej części artykułu dowiesz się, na czym polega i jak działa ocenianie kształtujące. Poznasz też nasze doświadczenia z programu „Szkoła ucząca się”, w którym korzystamy z oceniania kształtującego.
>Podstawą oceniania kształtującego jest partnerskie towarzyszenie uczniowi w uczeniu się. Pomaga ono budować relacje szkolne oparte na dialogu, zaufaniu, poczuciu bezpieczeństwa i wzajemnym szacunku.
>Ocenianie kształtujące to wszelkie strategie podejmowane przez ucznia – ale też często inicjowane przez nauczyciela – które uczniowi pomagają się uczyć. Nauczycielowi z kolei pokazują one, jak jeszcze może wspierać ucznia w jego rozwoju.
>Według badań systematyczne stosowane oceniania kształtujące podnosi osiągnięcia każdego ucznia i uczennicy. Tworzy warunki, które sprzyjają podnoszeniu kompetencji uczenia się i pozwalają rozwijać refleksyjne praktyki nauczyciela.
[…]
Elementy cyklu oceniania kształtującego
1.Postępujące uczenie się. Nauczyciele identyfikują cele uczenia się podczas lekcji lub sekwencji lekcji i określają kryteria pomyślnej realizacji tych celów. Ta celowa sekwencja oczekiwań jest „postępem uczenia się”. Nauczyciele dzielą się celami i kryteriami sukcesu z uczniami, które prowadzą do uczenia się, podczas gdy uczniowie angażują się w poszczególne zadania edukacyjne.
2.Wywołanie dowodów uczenia się. Nauczyciele stosują różnorodne strategie w trakcie nauczania, aby uzyskać dowody na to, jak uczniowie uczą się, jaki jest postęp w kierunku celów uczenia się. Strategie te można planować lub wdrażać spontanicznie podczas lekcji. Strategie pozyskiwania dowodów obejmują takie działania, jak rozmowa, obserwacje pracy, monitorowanie zadań, karty zadań, notatki, kciuki, quizy, itp.
3.Interpretacja dowodów. Nauczyciele badają dowody uczenia się w odniesieniu do kryteriów sukcesu, aby określić status uczenia się. Na podstawie tych informacji oceniają, co uczniowie rozumieją, co jest przez nich niezrozumiane, jaką wiedzę posiadają lub nie posiadają oraz jakie umiejętności nabywają lub nie. Uczniowie wykorzystują te informacje również do zrozumienia swoich postępów w osiąganiu celów uczenia się.
4.Identyfikacja luk. Nauczyciele identyfikują luki między bieżącym statusem uczenia się uczniów a założonymi celami. Dzięki samokontroli uczniowie wykorzystują kryteria sukcesu do identyfikowania luk we własnym procesie uczenia się.
5.Informacja zwrotna. Nauczyciele przekazują uczniom opisową informację zwrotną na temat statusu ich uczenia się w odniesieniu do kryteriów sukcesu oraz udzielają wskazówek, co mogą zrobić, aby usunąć ewentualne luki i zrobić dalszy postęp. Uczniowie uzyskują informacje zwrotne na temat własnej nauki i przekazują sobie informacje zwrotne.
6.Plan nauczania/modyfikacje. Aby wyeliminować luki zidentyfikowane na podstawie oceny kształtującej, nauczyciele modyfikują swoje postępowanie dydaktyczne, aby zaspokoić potrzeby uczniów w zakresie uczenia się. Wybierają doświadczenia edukacyjne, które odpowiadają potrzebom uczniów i prowadzą do wypełnienia luki między tym, gdzie są uczniowie są i gdzie powinni być w procesie uczenia się. Poprzez samoocenę uczniowie również dostosowują swoje strategie uczenia się, aby zachodził postęp w uczeniu się.
7.Wspierające rusztowanie (scaffolding) „nowego” uczenia się. Wsparcie pomaga uczniom łatwo przejść od jednego tematu do drugiego i szybko uzupełnia luki w nauce. Nauczyciele (lub rówieśnicy) opracowują nowe metody uczenia się, koncentrując się na mniejszych jednostkach wiadomości i umiejętności. Budując wspierające rusztowanie dla nowych metod uczenia się, nauczyciele są w stanie lepiej określić, gdzie uczniowie potrzebują pomocy, gdzie odnoszą sukcesy i które wsparcie jest najbardziej skuteczne.
8 Wypełnienie luki. Nauczyciele i uczniowie wypełniają luki zidentyfikowane podczas oceny kształtującej i wyznaczają nowe cele i kryteria sukcesu. Cykl oceniania jest procesem ciągłym w klasie. |
Powyższy cykl jeszcze bardziej uwidacznia znaczenie oceniania kształtującego (a szerzej – oceniania wspierającego uczenie się ucznia) jako długofalowej, zaangażowanej, otwartej i budowanej w dialogu relacji pomiędzy podmiotami procesu uczenia się. […]
Cały tekst „Ocenianie kształtujące. Czyli szansa na rozwój ucznia i nauczyciela (cz. 1)” – TUTAJ
Źródło: www.ceo.org.pl
x x x
Ocenianie kształtujące. Czyli szansa na rozwój ucznia i nauczyciela (cz. 2)
Ocenianie kształtujące to koncepcja prowadzenia i ciągłego doskonalenia procesów uczenia się i nauczania w szkole. Odbywa się ono w dialogu ucznia z nauczycielem, a jego celem są wartościowe, trwałe doświadczenia edukacyjne wszystkich uczniów i uczennic. Z drugiej części artykułu dowiesz się, jakie korzyści przynosi młodym ludziom oraz nauczycielom i nauczycielkom.
>Dzięki ocenianiu kształtującemu uczniowie wiedzą, po co i czego się uczą. Codziennie mają okazję, by tę kompetencję rozwijać. Stają się bardziej samodzielni w organizowaniu i planowaniu własnego uczenia się.
>W dłuższej perspektywie ocenianie kształtujące przynosi korzyść całemu środowisku szkolnemu. Dzięki jednolitemu podejściu do oceniania działania nauczycieli stają się bardziej spójne i uporządkowane. W efekcie łatwiej wyznaczać i realizować priorytetowe cele edukacyjne i rozwojowe dla szkoły.
>Łatwiej zmieniać podejście do oceniania – z kontrolno-weryfikującego w kierunku wspierającego uczenia się, jeśli nauczyciele myślą podobnie o tym, w jaki sposób uczą się młodzi ludzie oraz jakie działania i interwencje szkolne mają na nich realny wpływ.
Dzięki ocenianiu kształtującemu uczniowie bardziej świadomie zdobywają wiedzę, a nauczyciele stają się skuteczniejsi […]
Jednolite podejście do oceniania jest korzystne dla całej społeczności szkoły […]
Zgoda w pokoju nauczycielskim co do oceniania kształtującego pomaga wspierać uczniów i uczennice w procesie uczenia się […]
Dlaczego? Ponieważ wtedy nauczyciele częściej:
-mają wspólne: przekonania, wysokie oczekiwania oraz silną wiarę w postępy i osiągnięcia uczniów;
-posługują się zrozumiałym dla wszystkich językiem, który skupia się na uczeniu się uczniów, a nie na przestrzeganiu procedur;
-zauważają, że ich podstawowym zadaniem jest ocena wpływu własnych działań i szkoły na postępy i osiągnięcia uczniów, a nie ocenianie uczniów
-lepiej rozumieją, że sukces i porażka w uczeniu się uczniów zależy bardziej od tego, co zrobili lub czego nie zrobili nauczyciele, a nie uczniowie.
Aby skutecznie promować kulturę oceniania, rozumianą jako wspieranie uczenia się uczniów i uczennic, warto:
-zachęcać do przyglądania się efektom uczenia się uczniów;
-wspólnego analizowania różnic między celami edukacyjnymi a postępami ucznia;
-ukierunkowywać własną pracę na osiągnięcia uczniów (zadawać sobie pytania: „Czy uczniowie zdobyli podstawowe umiejętności?” „Skąd to wiemy?” „Jak możemy wykorzystać dowody uczenia się, aby ulepszyć nasze nauczanie w klasie?”) i własny wpływ na te osiągnięcia („Jak to, co zrobiłem wpłynęło na uczniów w mojej klasie?” „Jak możemy razem pracować, aby praktyka którą wdrażamy była jeszcze lepsza?”).
Cały tekst „Ocenianie kształtujące. Czyli szansa na rozwój ucznia i nauczyciela (cz. 2)” – TUTAJ
Źródło: www.ceo.org.pl