Zgodnie z zapowiedzią – prezentujemy dziś naszą – ilustrowaną – relację z II Ogólnopolskiej Konferencji „Od Nauczenia do Uczenia się – Daltońskie Inspiracje”. Z konieczności uwzględnienia reguł naszego obserwatorium – będą to w zasadzie głównie zdjęcia z nieco rozbudowanym ich podpisem.

Swoistą rekapitulacją każdego wystąpienia będą dołączone rysunki (myślografiki), które koleżanka (bo jest nauczycielką w SP nr 82 w Gdańsku-Klukowie) Vitia Bartošová-Hoffmann wykonywała, zapisując w tej formie syntezę tego, o czym mówiła/mówił prelegentka/prelegent. 

Świadomie unikamy słów „wykład”, „wykładowca”, gdyż wszystkie wystąpienia plenarnej części konferencji nie miały nic z „zadęcia” głoszonej ex catedra „jedynej prawdy” – były to opowieści praktyków (nieważne czy nauczycieli czy badaczy), którzy po prostu przedstawiali swój, oparty na osobistym doświadczeniu, punkt widzenia na prezentowany problem. Bez dalszych wstępów – przechodzimy do konkretnych informacji:

Jako pierwsza stanęła przed z mikrofonem w ręce Małgorzata Taraszkiewicz – psycholog edukacyjny, redaktorka naczelna internetowego miesięcznika „Awangarda w Edukacji”, aktualnie dyrektorka ds. projektów w Instytucie Nowoczesnej Edukacji. Oto temat jej wystąpienia: „Neurobox – praktyczny program dla rozwoju kompetencji uczenia się”. Zaczęła od zaprezentowania wiodącej myśli: „Nie tylko mózg chodzi do szkoły”. Dalej zanotowaliśmy tezy takie jak: „Mózg nie jest zdeterminowany przez genetykę, tylko ulega wpływom środowiska” lub „Nauczyciele WF są najważniejsi. W nich nadzieja”. Wielokrotnie odwoływała się do filmu „Mózg moja miłość”, prezentującego wyniki badań amerykańskiej uczonej dr Marian Diamond, która jako jedna z pierwszych rozpoczęła badania nad plastycznością ludzkiego mózgu.

A oto „mapa myśli” wygłoszonych przez Małgorzatę Taraszkiewicz

„Dlaczego w świecie cyfrowym tak ważne są relacje bezpośrednie?” Do takiej tezy przez kolejne 50 minut przekonywał dr Maciej Dębski – socjolog, adiunkt w Instytucie Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytety Gdańskiego, ale także założyciel i lider Fundacji Dbam o Mój Z@sięg. Swe wystąpienie rozpoczął od przypomnienia historii powstania i ewolucji przekazu e-informacji – od pierwszego e-maila do czasów nam współczesnych. Jednak najwięcej czasu przeznaczył na rozprawienie się z mitem o szkodliwości (głównie dla dzieci i młodzieży) Internetu, a następnie rozwinął 10 tez dotyczących tej problematyki – od tezy 1. „W społeczeństwie sieci internet jest naturalnym środowiskiem wzrostu dzieci i młodzieży”, przez tezę 4. „Zachowania podejmowane w przestrzeni internetu mają takie same skutki, co zachowania odejmowane w świecie realnym”, tezę 8. „Odpowiedzialność cyfrową buduje się od od wczesnych lat dziecka”, na tezie 10. kończąc: „Dobrostan psychiczny użytkowników mediów cyfrowych uzależniony jest od świadomego pozostawania poza przestrzenią internetu”.

Oto „mapa myśli” wygłoszonych przez dr Macieja Dębskiego

Jako trzecia stanęła przed uczestnikami konferencji dr Dorota Domagała, której wystąpienie zostało zatytułowane „Jak radzić sobie z pracą samodzielną w klasach 1-3?” Doktor jest nie tylko dziekanem na Wydziału Nauk o Wychowaniu Wielkopolskiej Wyższej Szkoły Społeczno-Ekonomicznej w Środzie Wielkopolskiej, ale także nauczycielką edukacji wczesnoszkolnej w Szkole Podstawowej im. Konstytucji 3. Maja w Śmiglu, pierwszej publicznej szkoły daltońskiej w Polsce. Wiodącym motywem tej „wykłado-gawędy” była samodzielność ucznia jako fundamentalna zasada edukacji – we wszystkich jej przejawach: motorycznej, samoobsługowej, praktycznej (w działaniu), a przede wszystkim samodzielność w myśleniu, refleksji, a w ostatecznym jej przejawie – w aktywności społecznej.

Oto „mapa myśli” wygłoszonych przez dr Dorotę Domagałę.

Po przerwie na kawę, herbatę, ciasteczka i owoce, uczestnicy konferencji zasiedli ponowie w sali konferencyjnej, aby wysłuchać Bożeny Będzińskiej-Wosik – dyrektorki łódzkiej SP nr 81 im. Bohaterskich Dzieci Łodzi – szkoły, w której pod jej kierunkiem od wielu już lat realizuje program nowatorskiej edukacji w ramach ruchu „Budzących się Szkół. Swoje wystąpienie zatytułowała „Język komunikacji z dzieckiem”. Swoje wystąpienie poprzedziła oświadczeniem: „Będę mówiła „Korczakiem”. Główną osią była myśl Janusza Korczaka „Bądź sobą, szukaj własnej drogi, zanim zechcesz dzieci poznać. Daj sobie sprawę z tego, do czego sam jesteś zdolny, zanim dzieciom poczniesz wykreślać zakres ich praw i obowiązków”. I jeszcze dwa cytaty – tym razem słów pani dyrektor Będzińskiej-Wosik: „To my, nauczyciele jesteśmy odpowiedzialni za to, żeby dać dzieciom przestrzeń. […] My powinniśmy być tymi przewodnikami, którzy grzecznie odpowiedzą na pytanie, którzy spojrzą dziecku w oczy, ale też którzy będą mieli odwagę powiedzieć: wiesz, ja nie znam odpowiedzi na to pytanie. Jutro ci odpowiem, jak się dowiem.”

Oto „mapa myśli” wygłoszonych przez dyr. Bożenę Będzińską-Wosik

Przed przerwą obiadową (w programie nazwaną „przerwą na lunch) wystąpiła Grażyna Małachowska – od 14 lat dyrektorka Przedszkola Miejskiego nr 152 w Łodzi, pracującego metodą planu daltońskiego, od dwu lat posiadającego Certyfikat Polskiego Stowarzyszenia Dalton. Tytuł jej wystąpienia jest w pewnym sensie syntezą tej „pogadanki: ”Mój pomysł na przedszkole daltońskie”. Zaczęła od stwierdzenia: „Niczego odkrywczego nie powiem, utrwalę tylko to, co tu było już powiedziane”. I dalej potoczyła się opowieść o tym jak w codziennej pracy z dziećmi realizowana jest daltońska idea: że to zasada akceptacji, tolerancji, ze to także edukacja włączająca. Swoistym podsumowaniem może być treść jednego z ostatnich wyświetlonych slajdów, zawierających cytat z „Listów do młodego nauczyciela” Marii Grzegorzewskiej: „Przedszkole daltońskie, to przedszkole wartości, które stanowią o człowieczeństwie ludzi bogatych wewnętrznie, świadomych w całej pełni odpowiedzialności za czyny i słowa swoje, z wykrystalizowana wobec zjawisk życia postawą i spiżowym nakazem wewnętrznym”.

Oto „mapa myśli” wygłoszonych przez dyr. Grażynę Małachowską

Ostatnim, przed oddaniem głosu przedstawicielom szkół i przedszkoli pracujących w duchu metody Plany Daltońskiego, było niezwykłe wystąpienie Joanny Obuchowskiej – edukacyjnej globtroterki, prowadzącej bloga Educational Eden, która w swej prelekcji „Podróże edukacyjne – wnioski z doświadczeń i obserwacji pracy nauczycieli w Finlandii, Holandii, Danii, Kolumbii i Indiach” zaprezentowała niespotykany nigdzie dotąd przyczynek do swoistej pedagogiki komparatystycznej – wykazując jak w tak różnych i geograficznie oddalonych od siebie narodowych systemach edukacji można doszukać się podobieństw.

Jako że dowiedzieliśmy się, że w niedługim czasie w sieci dostępna będzie multimedialna relacja z tego wykładu – na tym poprzestaniemy, obiecując, że niezwłocznie podamy czytelników OE link do tego materiału.

A dziś jeszcze „mapa myśli” wygłoszonych przez Joannę Obuchowską

Ostatnim etapem sobotniej części konferencji był blok prezentacji szkół i przedszkoli:

          Publiczne Przedszkole daltońskie Nr 152 w Łodzi – Krystyna Milcarz

W sobotę odbyły się warsztaty w Szkole Podstawowej Nr 137 w Łodzi oraz w daltońskim Przedszkolu Miejskim nr 152 w Łodzi

Tekst i zdjęcia

Włodzisław Kuzitowicz