Na pierwszy dzień ostatniego tygodnia wakacji, tygodnia, który dla wielu z naszych czytelników w praktyce do wakacji już nie należy (zebrania, narady, rady pedagogiczne) proponujemy tekst autorstwa Witolda Kołodziejczyka, zamieszczony na stronie portalu „Edukacja, Internet, Dialog” akurat w dniu, w którym zawieszone zostało redagowanie „Obserwatorium Edukacji”,

Jest to tekst, zatytułowany „Przejmowanie odpowiedzialności”, który należy odczytywać jako jeszcze jeden głos w dyskusji o tym, czym powinna być edukacja, adekwatna nie tylko do warunków dyktowanych przez otaczający nas świat, ale przede wszystkim do wyzwań przyszłości, w którym będą musieli sobie radzić nasi dzisiejsi uczniowie.

Foto:www.facebook.com/witold.kolodziejczyk

Witold Kołodziejczyk w działaniu

Oto fragmenty tych rozważań, w których pogrubienia tekstu są dziełem redakcji OE:

[…] W codziennym działaniu mamy okazję nadania znaczenia naszej pracy zawodowej. Jeżeli nie udaje się zainteresować wszystkich uczniów wszystkimi szkolnymi przedmiotami, to miejmy świadomość, że i tak mamy na nich wpływ. Bądźmy pewni, że sposób, w jaki prowadzimy zajęcia, jakie środowisko uczenia się tworzymy, jakie doświadczenia dydaktyczne im organizujemy, to właśnie będzie miało wpływ w ich przyszłym życiu. Szkoła obok ważnej funkcji zaspakajania potrzeb psychicznych – akceptacji, szacunku, przyjaźni, miłości – powinna uczyć jak się uczyć. Obok kształtowania i rozwijania przedmiotowych kompetencji, to przygotowanie uczniów do uczenia się przez całe życie, powinno stać się w czasach łatwego dostępu do informacji, ważnym zadaniem szkoły. Wiemy to, ale praktyka pokazuje coś zupełnie innego – wiedza ta nie jest powszechna. […] Dlatego tak ważna jest świadomość znaczenia właśnie doświadczeń w tworzeniu przez uczniów obrazu samych siebie. Posiadanie przez nich właściwych kompetencji w uczeniu się, to wynik naszych osobistych oddziaływań. A to z kolei sposób kształtowania postaw skutecznego działania opartego na kluczowych cechach charakteru.

[…] Wyzwaniem i zadaniem nauczyciela jest przygotowanie uczniów do przejęcie odpowiedzialności za własny rozwój. Ta kluczowa kompetencja pozwala nie tylko odkryć im zasady prakseologii, ale przede wszystkim rozwiązać wiele problemów społecznych.

W jaki sposób można to robić? Po pierwsze własnym przykładem. Tak przebiega proces modelowania nawyków uczniów. Dzieje się to poprzez właściwie zaplanowany proces dydaktyczny. Rozwijamy wówczas w nich zrozumienie kluczowych elementów uczenia się, takich jak praca zespołowa, komunikacja i kreatywność, a także krytyczne myślenie, czy odwołanie się do rzeczywistego świata. To ważne elementy w kształtowaniu nawyków właściwego formułowania celów i sposobów ich osiągania, ale też planowania własnej pracy uczniów, starannego doboru materiału, form utrwalania poznanych treści, wykorzystania źródeł informacji i wreszcie właściwej samooceny. […]

Po drugie. Doskonałą rolę w rozwijaniu umiejętności uczenia się, mogą pełnić lekcje wychowawcze. Dla nauczyciela to okazja, aby poznać zainteresowania uczniów, pomóc im w organizacji własnej pracy, formułowaniu zakresu działań. To czas na rozwijanie charakteru, który pozwoli budować w nich poczucie własnej wartości, proaktywność, rozumianą jako samodzielne podejmowanie inicjatywy, ale też poczucie obfitości poprzez dostrzeganie bogactwa możliwości i szans.[…]

Po trzecie, nową funkcję dydaktyczną możemy nadać pozalekcyjnej pracy uczniów. Doskonałą okazją są prace domowe, z których coraz częściej rezygnujemy. A przecież przemyślane, z konkretnym celem, ciekawe, ambitne, angażujące – jak wyzwania, z którymi chętnie mierzą się w różnego rodzaju grach komputerowych, mogą zachęcić uczniów do samodzielnej pracy i osobistego rozwoju. W ten sposób możemy inspirować uczniów do poszukiwania informacji, korzystania z różnych źródeł i form. Uczniowie, wykorzystując technologie, mogą doskonalić umiejętności notowania, streszczania i tworzenia osobistych map myśli, tworzyć dokumentację fotograficzną i raporty, przygotowywać filmy i krótkie tutoriale w sieci, czy transmisje internetowe. […]

Zorganizowana w ten sposób praca, doskonali umiejętność samodzielnego poszukiwania i przetwarzania informacji, rozwija współpracę i umiejętność samoorganizacji, motywuje i angażuje do pracy nad własnym rozwojem, buduje osobistą wiarygodność jako podstawę zaufania, kształci umiejętność ciągłego uczenia się i doskonalenia, definiowania i rozwiązywania problemów oraz zarządzania projektami i tworzenia kreatywnych rozwiązań. Redefiniujemy nie tylko środowisko uczenia się ucznia, funkcję i rolę nauczyciele, ale też sposób pracy uczniów.

Cały tekst „Przejmowanie odpowiedzialności”   –   TUTAJ

Źródło: www.edukacjaidialog.pl