Pod zakładką >Szkoły i uczelnie> na portalu EDUNEWS.PL 26 maja zamieszczono tekst autorstwa Wojciecha Pogasza, zatytułowany „Rozwijanie twórczego myślenia poza szkolnymi schematami”. Uznaliśmy, że choć można mu zarzucić funkcję kryptoreklamy publikacji „Lekcje twórczego myślenia ze Złotą Żabą” (autorami jej są pracownicy naukowi poznańskich wyższych uczelni:prof. UAM dr hab. Beata Gromadzka i dr Marcin Bartkowiak, z Katedry Matematyki Stosowanej Uniwersytetu Ekonomicznego),to jednak udostępnimy go naszym czytelnikom ze względu na ideę, która jest w tle tej publikacji. Ucieleśnia się ona corocznie w formie prowadzonych przez Fundację Edukacji Społecznej EKOS z siedzibą w Swarzędzu konkursów „Złota Żaba” i „Złota Żabka”. Od wielu już lat są one znakomitą okazją do popularyzowania wśród ich uczestników ponadprzedmiotowej twórczej aktywności – w tym konkretnym przypadku w zdawałoby się tak od siebie odległych „przedmiotach” jak język polski i matematyka.
Foto: www getpocket.com
Wręczanie nagród laureatom Konkursu „Złota Żaba” 2018
Zapraszamy do lektury fragmentu artykułu Wojciecha Pogasza, a później jego pełnej wersji „u źródeł”, a także do uzupełniających temat publikacji:
Przyzwyczajenia organizatorów konkursów dla młodzieży szkolnej prowokują do dzielenia wiedzy na dyscypliny. Szkolne konkursy dzielą się na „przedmiotowe” i „tematyczne”. Istnieją też jednak konkursy, które wyłamując się z „obowiązującego” schematu – mogą być źródłem narzędzi wzbogacających warsztat świadomego swoich celów nauczyciela oraz prowokować nastolatków do samodzielnego odkrywania radości z myślenia. Współczesny świat stawia przed szkołą nowe wyzwania. Nie dzielenie wiedzy na szczegółowe dziedziny, ale interdyscyplinarność, elastyczność i twórcze działanie/myślenie są podstawą nowoczesnej edukacji opartej na zdobyczach neuronauk.
Lekcje twórczego myślenia ze Złotą Żabą to, zgodnie z podtytułem: Zbiór zadań konkursowych z języka polskiego i matematyki z rozwiązaniami. Książka ukazała się w kwietniu 2018 r. w Poznaniu i Swarzędzu nakładem Fundacji Edukacji Społecznej EKOS.
Beata Gromadzka i Marcin Bartkowiak, redaktorzy tego innowacyjnego zbioru zadań, który łączy w jednym opracowaniu dziedziny tak pozornie odległe, wychodzą z psychologicznie uzasadnionego stanowiska: warto bawić się wiedzą. Zawarte w zbiorze zadania mają więc dostarczyć dobrej zabawy, ponieważ poczucie humoru, swoboda i brak erudycyjnych barier to klimat sprzyjający rozwijaniu myślenia uczniów. Z tego powodu w zbiorze jest wiele zagadek i zabaw, a teksty zadań przybierają żartobliwy charakter.[…]
Redaktorzy zbioru jednoznacznie opowiadają się za uczeniem interdyscyplinarnym. Krytycznie odnoszą się do dzielenia w polskiej szkole wiedzy na ścisłe dziedziny, co dzieje się mimo wysiłku psychologów, pedagogów i dydaktyków domagających się, by uwzględnić na każdym etapie edukacji rozwijanie ponadprzedmiotowej twórczej aktywności. W oficjalnym dyskursie oświatowym – piszą – widoczne jest uprzywilejowanie nauk ścisłych i przeciwstawianie ich humanistyce, a przecież nie ma kolizji między dziedzinami ścisłymi i humanistycznymi, obie wyrastają z jednego pnia, którym jest umiejętność interpretacji rzeczywistości i jej transformacji, czyli twórcze myślenie.
Rozważania nad konfliktem między naukami ścisłymi a humanistycznymi były tematem głośnych książek z lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych (Charlesa Percy Snowa Dwie kultury i Johna Brockmana Trzecia kultura). Współcześnie konflikt między tymi naukami nie jest tak widoczny, ponieważ ich granice mocno zbliżyły się do siebie, a to, co najcenniejsze, powstaje właśnie na obrzeżach dziedzin, w procesie przenikania się myślenia ścisłego z doświadczeniem, spontanicznością i sądami wartościującymi. Tak piszą o tym zjawisku dwaj polscy naukowcy Michał Heller (filozof, teolog, fizyk kosmolog) i Stanisław Krajewski (matematyk i filozof) w przedmowie do swojej książki, przewrotnie zatytułowanej Czy fizyka i matematyka to nauki humanistyczne?: Ludzki umysł to bardzo złożony instrument. Potrafi myśleć ściśle, ale jego myślenie jest zanurzone w świecie emocji, skomplikowanych doświadczeń siebie i otaczającego świata. To wszystko jest tak ściśle ze sobą połączone, że na co dzień posługujemy się mieszaniną odczuć, instynktownych reakcji i fragmentów ścisłego myślenia. [..]
Stworzenie środowiska sprzyjającego uczeniu się – czytamy we Wstępie – jest najważniejszym zadaniem edukacji. Nauczyciele, niezależnie od uczonego przedmiotu, dbają, by nauka przebiegała z uwzględnieniem wspomagających ten proces czynników. Wiedzy o tych czynnikach dostarczają między innymi badania nad umysłem. Od co najmniej dwóch dziesięcioleci prace nad funkcjonowaniem mózgu rozwijają się niezwykle dynamicznie. Przedstawiciele neuronauk: neurobiolodzy i neurofizjolodzy krok po kroku odkrywają tajemnice ludzkiego umysłu. Badania nad pamięcią, spostrzeganiem, neuronalnym podłożem emocji znalazły się także wśród zainteresowań dydaktyków. Neurodydaktyka zajmuje się wypracowywaniem nowych rozwiązań edukacyjnych, które opierają się na zdolności mózgu do adaptacji w zmieniających się warunkach, czyli po prostu na procesie uczenia się.[…]
Notka o autorze: Wojciech Pogasz jest prawnikiem, pracownikiem Fundacji Edukacji Społecznej EKOS zaangażowanym m. in. w organizację konkursów „Złota Żaba”.
Pełna wersja artykułu „Rozwijanie twórczego myślenia poza szkolnymi schematami” – TUTAJ
Źródło: www.edunews.pl
Rozstrzygnięto jubileuszową edycję konkursów Złota Żaba i Złota Żabka 2017/2018 – TUTAJ
Foto: biblioteka.swarzedz.pl
Zdjęcie okładki książki – Biblioteka Publiczna w Swarzędzu
Warunki sprzedaży wysyłkowej książki „Lekcje twórczego myślenia ze Złotą Żabą. Zbiór zadań konkursowych z języka polskiego i matematyki” – TUTAJ